Przewodnik prawdziwej pobożności

Brunon Vercruysse SI

1886 rok.

czyli

NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA

na każdy dzień roku

O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,

którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.

TOM II

(od 1 lipca do 31 grudnia)

Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdzi­wej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.

OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.

Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.

+ Seweryn

Arcybiskup.

Modlitwa przed rozmyślaniem.

O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niego­dnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.

O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.

Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnę­trzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.

Przepisy te są:

1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmy­ślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.

2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…

3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdro­waś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to roz­myślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.

4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.

5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spo­wiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.

Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).

4 GRUDNIA.

O wspaniałomyślności w Służbie Bożej.

I. Wpatruj się w Pana Jezusa, posuwającego szlache­tność Swej Miłości ku nam aż do poświęcenia własnego Życia na Ołtarzu Krzyża.

II. Proś o ducha wspaniałomyślności w Służbie Bożej.

I. Punkt.

Istota wspaniałomyślności.

ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Wspaniałomyślność, którą po­dziwialiśmy wczoraj w wielkim Słudze Bożym, Św. Franciszku Ksawerym jest cnotą moralną, czyli usposobieniem duszy, sprawiającym, że człowiek nie tylko mężnie zwycięża wszystkie przeszkody, które w Służbie Pana Boga i bliźniego napotkać może, ale wypełnia oprócz tego to, co jest nadobo­wiązkowe i stara się we wszystkim zbliżyć do najwyższej doskonałości chrześcijańskiej.

ZASTOSOWANIE. Kto dobrze zrozumiał, czym jest ta wielkoduszność, ten już wysoko ją ceni i wielce jej pragnie. A sposób jej nabycia łatwy. Dosyć wspomnieć, jak wielkim jest ten Pan Bóg, Któremu służymy, jak Dobrym i szlachetnym względem nas się okazuje, a z drugiej strony, jak ścisłym obowiązkiem naszym jest okazać wdzięczność temu Panu Bogu, do Którego z tylu tytułów całkowicie należymy. Gdyby te myśli tak nam były zawsze obecne, jak Św. Franciszkowi Ksaweremu, nie brakłoby nam tej wspaniałomyślności serca, gotowej zawsze do wielkich ofiar dla Chwały Bożej i zba­wienia dusz ludzkich.

UCZUCIA [**]. Proś gorąco o Łaskę poznania Wiel­kości Pana Boga i pomnożenia wielkoduszności w Służ­bie Bożej.

POSTANOWIENIE [***]. Bądź wielkodusznym w rze­czach małych, abyś przy sposobności umiał być takim w rzeczach wielkich.

II. Punkt.

Konieczność tej wspaniałomyślności.

ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Skoro tylko dobrze zastanowisz się nad istotą i doskonałością tej wspaniałomyślności, o której dopiero co mówiliśmy, to łatwo pojmiesz konieczność tej cnoty. I w rzeczy samej, bez tej cnoty wielkie będzie niedbalstwo i opieszałość w wypełnianiu obowiązków naszego stanu; będąc niewolnikami ciała, ciągle zajęci staraniem o zdrowie lub powstrzymywani jego dolegliwościami, od których nikt nie jest wolny, wykonamy zaledwie połowicznie wszystkie nasze sprawy; będziemy zawsze sądzili, żeśmy przeciążeni pracą, będziemy się zawsze kimś wyręczać i roszcząc sobie przy tym prawo do słodkiego spoczynku, będziemy, że tak powiem, starcami przed czasem, nędzarzami nie mającymi prawa do współczucia. Bez tej wspaniałomyśl­ności będziemy się cofać, zamiast postępować w praktyce cnót prawdziwych, bo te można nabyć tylko za pomocą stałych i wielkodusznych usiłowań; umartwienie przeto nasze będzie pra­wie żadne: czystość chwiejna; miłość chroma­jąca; posłuszeństwo niedoskonałe; gorliwość le­niwa, ćwiczenia zaś pobożne będą popsute opie­szałością i licznymi niewiernościami.

ZASTOSOWANIE. Jeżeli na nieszczęście wiesz z doświadczenia, że takie są następstwa braku tej wielkoduszności, upokórz się głęboko przed Panem Bogiem i korzystaj ze światła, którego ci Pan Bóg w tej chwili udziela, aby ożywić w tobie jej ducha. Badaj siebie dobrze, gdzie i kiedy, i w jakich okolicznościach  najbardziej brakuje ci tej cnoty wspaniałomyślności i popraw się, abyś odtąd na te same zarzuty nigdy nie zasługiwał.

UCZUCIA. Błagaj o przebaczenie twej dawniej­szej małoduszności. Proś Pana Boga o serce ciche i szlachetne.

POSTANOWIENIE. Zachęcaj się codziennie zaraz po przebudzeniu się ze snu, do wielkoduszności w Służbie Bożej, mówiąc sam do siebie: „Odwagi, duszo moja! Oto jeszcze dzień jeden darował nam Pan Bóg na to, abyśmy Mu dali dowód miłości i przywiązania naszego; abyśmy zbierali zasługi dla Nieba, którym się wiecznie cieszyć będziemy.

III. Punkt.

Korzyści tej wielkoduszności.

ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Jakże wielkie i cenne są te ko­rzyści! Autor księgi Ćwiczeń duchownych streszcza je w tych kilku słowach: Im jest kto szlachetniej­szy w Służbie Bożej, w miarę tego dozna skutków wspaniałomyślności Bożej i stawać się będzie co­raz zdolniejszy do przyjmowania obfitszych Łask i Darów Ducha Świętego. To nam tłumaczy, jakim spo­sobem Święci postępowali tak szybko w praktyce cnót najwznioślejszych.

ZASTOSOWANIE. Pragniesz i możesz mieć to podobieństwo ze Świętymi, a to stosownie do otrzymanej Łaski; Łaska ta bowiem nie jest dla wszystkich jednakowa. Lecz jakże sobie mamy poczynać, aby ją uzyskać? Dwie rzeczy, mówi Tomasz a Kempis, służą szczególniej do naby­cia tej Łaski, to jest odrywać się gwałtem od wro­dzonych złych skłonności i starać się usilnie o cnotę, której kto najbardziej potrzebuje (Ks. I, r. 25). Postępuj według tej rady, doświadczenie wkrótce cię nauczy, na ile ona jest rozumna i skuteczna.

ROZMOWA DUSZY [****] z twoim Św. Patronem, albo z Św. Barbarą, Dziewicą i Męczenniczką, Patronką ratującą od nagłej, a niespodziewanej śmierci. Kościół obchodzi dzisiaj jej doroczną pamiątkę.

[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań od­dzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.

[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Mi­łości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego na­maszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obu­dziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.

[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wyko­nania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:

1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypeł­nienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.

2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wyma­gają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama na­zwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?

3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.

4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w go­dzinę śmierci.

5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykona­nych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powie­dział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skute­czne postanowienia.

Często­kroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych posta­nowień, rachując zbyt wiele na własne siły.

[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i po­stanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą za­wsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powta­rzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modli­twie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo poży­teczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.

Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.

© salveregina.pl 2022