Zawartość strony
Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM I
(od 1 stycznia do 30 czerwca)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
I. Słuchaj w duchu rozmawiającego Pana Jezusa z dwoma Uczniami w drodze do Emmaus.
II. Proś o Łaskę korzystania z nauk, których im udziela.
I. Punkt.
Pan Jezus wyrzuca uczniom niedowiarstwo ich.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Usłyszawszy z ust Uczniów wyznanie swego niedowiarstwa i przesądów, karci ich surowo Pan Jezus: O głupi! a leniwego serca ku wierzeniu temu wszystkiemu, co przepowiedzieli Prorocy (Łuk. XXIV). Zaprawdę, nagana to stanowcza i ostra w słowach, ale bez gniewu i goryczy. Toteż i uczniowie przyjmują ją od nieznajomego bez oburzenia i wymówek, bo czują, iż pochodziła z prawdziwej ku nim Miłości.
ZASTOSOWANIE. Nic niebezpieczniejszego, jak fałszywe zasady, nic zgubniejszego, jak złe nałogi. Według słów Św. Augustyna nałóg staje się drugą naturą. Osoby w Zakonie żyjące łatwo mogą się ochronić tego podwójnego złego, bo czuwa nad nimi oko przełożonych, którzy pouczają, przestrzegają, upominają i karcą błądzących. Osoby w świecie zostające poddać się powinny posłuszeństwu rozumnego spowiednika, prosić i żądać tego, aby ich przestrzegł, a nawet i ostro zgromił, gdy niebezpieczeństwo zgubnych zasad albo złych nałogów dla ich duszy odkryje. Wielkie to szczęście mieć kogoś, kto czuwa nad nami i bierze niejako wespół z nami odpowiedzialność za nasze postępki. Nie chciej naśladować chorego, który się gniewa i oburza na lekarza za to, że zapisuje mu lekarstwo gorzkie ale potrzebne. Naśladuj raczej Uczniów z Emmaus i przyjmuj upomnienie i naganę z pokorą, wdzięcznością i szczerą chęcią poprawy. Czy tak myślaleś, tak czyniłeś dotąd?
UCZUCIA [**]. Dziękuj Panu Bogu za Łaskę powołania, że ci dał troskliwych przełożonych albo rodziców, którzy postępując z rozumną surowością nie dozwolili ci nabyć złych nałogów, a zwłaszcza pewnych przywar, z których bardzo trudno się poprawić. — Proś o Łaskę, abyś zawsze był posłuszny radom twego spowiednika i tych, którzy mają lub mieć powinni na sercu sprawę twego zbawienia.
POSTANOWIENIE [***]. Jeśli upomniany mimowoli okażę moje nieukontentowanie, natychmiast przeproszę tych, którzy czynili to z obowiązku lub chrześcijańskiej miłości i będę prosił, aby nie ustawali w wypełnieniu tej usługi.
II. Punkt.
Pan Jezus wyprowadza z błędu i oświeca Uczniów z Emmaus.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Aby napomnienie lub nagana stała się prawdziwie pożyteczną trzeba, aby winny uznał swój błąd, a zatem: trzeba go pouczyć. Tak też uczynił Zbawiciel, przypominając Swoim Uczniom, że wedle Proroków Mesjasz miał Swoje Królestwo założyć na pokorze i zaparciu Siebie: Czyż nie było potrzeba, aby to był cierpiał Chrystus i tak wszedł do Chwały Swojej? (Łuk. XXIV).
ZASTOSOWANIE. Oto jest droga wyraźnie wskazana przez nieomylną prawdę, droga Krzyża Świętego, która sama może nas doprowadzić i doprowadzić powinna do Chwały Niebieskiej. Przyznaj, czyś ty lepszy lub bardziej oświecony od twojego Mistrza i Króla, abyś się miał domagać korony nieśmiertelnej Chwały bez walki i cierpienia, prowadząc życie zniewieściałe i próżniacze? Byłby to wielki nierozum i prawdziwe szaleństwo.
UCZUCIA. Opłakuj twoje przeszłe błędy i szaleństwa. Dziękuj Panu Bogu, żeś ujrzał światło Prawdy. Upokórz się głęboko przed twoim Zbawicielem, pomnąc, żeś tak mało dlań cierpiał, tak mało uczynił.
POSTANOWIENIE. Z nową gorliwością ćwicz się w uczynkach pokutnych i umartwieniach, jakie za przyzwoleniem spowiednika na siebie podczas postu przyjąłeś.
III. Punkt.
Pan Jezus wykłada uczniom Pismo Święte.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. A począwszy od Mojżesza i wszystkich Proroków, wykładał im, mówi Łukasz Święty, we wszystkich Pismach, co o Nim napisane było (Rozdz. XXIX). Dlaczego Zbawiciel wdaje się w długie wykłady Proroctw, gdy jednym promieniem Swej Łaski może oświecić ich umysł i serca rozpalić? Aby nas nauczyć, że przez czytanie pilne i uważne ksiąg świętych i dzieł duchownych powinniśmy podtrzymywać i wzmacniać w nas światło i namaszczenie Łaski.
ZASTOSOWANIE. Czy nie dlatego, że opuszczasz czytanie duchowne albo odbywasz je powierzchownie, niedbale, byle się zbyć, jesteś zazwyczaj nawet przy Komunii Świętej bez światła i wiary? Zbadaj siebie, a jeśli uczujesz swą winę, postanów poprawić się w tym punkcie, tak ważnem w życiu duchownem. Wielu ma zwyczaj otworzyć na ślepy traf książkę Tamasza a Kempis „O Naśladowaniu Chrystusa” i uważnie przeczytać stronicę, która się tak przypadkowo otworzyła. Wielki z tej drobnej praktyki odnoszą pożytek. Chciej ich naśladować.
ROZMOWA DUSZY [****] z naszym Boskim, ukochanym i Miłosiernym Zbawcą, Wodzem i Nauczycielem. Pożyteczny i obfity przedmiot znajdziesz w uczuciach i postanowieniach dwóch poprzednich punktów.
Zachęcamy do:
- uczczenia Tajemnicy Odkupienia w miesiącu marcu ku Jego czci poświęconym: Nabożeństwo kwietniowe do Tajemnicy Odkupienia.
- uczczenia Zmartwychwstania Pańskiego: Nabożeństwo na okres wielkanocny.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2023