Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM II
(od 1 lipca do 31 grudnia)
Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
31 GRUDNIA
Na ostatni dzień roku.
I. Wyobraź sobie kupca, przeglądającego swe rachunki z ubiegłego roku.
II. Proś o Łaskę dobrego poznania swej przeszłości, aby jej wspomnienie było dla ciebie nauką i ubezpieczeniem na przyszłość.
I. Punkt.
Czym był ten rok dla ciebie?
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Ze strony Pana Boga był jednym, nieprzerwanym ciągiem Dobrodziejstw w porządku Natury i Łaski. Pan Bóg zachował cię przy życiu i zdrowiu, gdy tysiące innych ludzi stało się ofiarą grożących zewsząd niebezpieczeństw; Pan Bóg przewidywał i zaopatrywał jak Ojciec wszystkie twe potrzeby, i niczego ci nie brakło: a potem z jakąż troskliwością, iście Ojcowską, czuwał On nad dobrem twej duszy… odwracał pokusy, pod którymi mógłbyś był upaść i wspierał cię w chwilach ciężkich Swoją Łaską nadzwyczajną. Przebiegnij myślą dni całego roku, a nie znajdziesz ani jednego, który by nie był zaznaczony jakimś Dobrodziejstwem, Pomocą, Opieką, zlitowaniem Bożym nad tobą…
ZASTOSOWANIE. Ale z twej strony czymże był ten rok? Odpowiedziałże on tą wzajemnością, której Pan Bóg miał prawo oczekiwać za tyle Dobrodziejstw? Byłże to rok gorliwości w Jego Służbie, postępu w Jego Miłości? Czyliż przedstawia on nieprzerwane pasmo ofiar i poświęcenia się Panu Bogu, czyliż przeciwnie, nie jest że on splamiony wielu niewiernościami, wielu uchybieniami, wielu upadkami?
UCZUCIA [**]. Dziękuj serdecznie Panu Bogu za tyle Dobrodziejstw, które otrzymałeś z Jego Ojcowskiej i więcej niż Ojcowskiej Dobroci; proś o przebaczenie, żeś im tak źle odpowiedział.
POSTANOWIENIE [***]. Oddaj się tym uczuciom podczas Mszy Świętej i cały ten dzień dzisiejszy staraj się przepędzić w największej, na jaką tylko zdobyć się możesz, gorliwości.
II. Punkt.
Co ci pozostało z tego roku? Nic — wszystko przeszło.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Cóż nam zostało przy końcu roku z tylu różnych rzeczy, które się przesunęły jedne po drugich? Nic, wszystko przeminęło — i trudy podjęte dla cnoty, i uciechy doznane w złem! Wszystkie wtedy usiłowania i ofiary, które ponosił Chrześcijanin gorliwy, by dobrze odprawić ćwiczenia duchowne, by uświęcić wszystkie swoje sprawy, by się oprzeć złym skłonnościom, by wiernie wykonać obowiązki stanu, by żyć w ciągłym umartwieniu, wszystkie minęły. Z drugiej strony nic też nie zostało Chrześcijaninowi oziębłemu z owych rozkoszy i przyjemności, których szukał w życiu miękkim i wygodnym ze szkodą sumienia, ze szkodą sprawy wiecznej i zbudowania bliźnich. Dla jednego jako i dla drugiego, wszystko przeminęło, a jeżeli pamięć tego roku przeżytego dziś obudzi się w ich duszy, to dla jednego będzie to pamięć słodka i zachęcająca, dla drugiego pełna żalu i goryczy.
ZASTOSOWANIE. Ażebyś z tych zbawiennych uwag odniósł korzyść, wejdź w siebie; proś Pana Boga o światło i zobacz, do którego rodzaju ludzi należysz. Jeśli do pierwszego, oddaj się cały błogiej radości i dziękczynieniu; lecz jeżeli do drugiego, jakiż żal głęboki powinien ścisnąć twoją duszę gdy spojrzysz na ten rok ubiegły… gdy przypomnisz sobie, że Pan Bóg będzie wymagał od ciebie ścisłego zeń rachunku… żeś tyle Łask zmarnował, tyle zasług utracił!
UCZUCIA. Zgodne ze świadectwem, jakie ci daje w tej chwili twe sumienie.
POSTANOWIENIE. Gorliwością dnia dzisiejszego pomnóż skarb zasług starego roku.
III. Punkt.
Co ci pozostało z tego roku? Wszystko — nic nie zginęło.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Jeżeli przy końcu roku z całą prawdą rzec można, iż wszystko przeminęło, nie z mniejszą też prawdą rzec można w innym znaczeniu, że nic nie przeminęło, że wszystko zostało, bo został nam owoc naszych uczynków z prawem do nagrody lub kary — żadnej myśli, żadnego słowa, żadnej sprawy nie wyjąwszy. Pan Bóg zważył wszystkie uczynki nasze na szali Swej Nieskończonej Sprawiedliwości. Wszystkie tedy będą najwspanialej nagrodzone, albo najsurowiej ukarane.
ZASTOSOWANIE. O, gdybyś ty zawsze o tej prawdzie był myślał, jakżebyś unikał był najmniejszej niewierności; jakżeby ten rok twego życia miłym był Panu Bogu! Lecz nie jest wszystko stracone, póki masz czas działania. Czego więc nie uczyniłeś w starym, czyń teraz od pierwszych chwil nowego roku, a życzenia noworoczne, które jutro otrzymasz — spełnią się: przeżyjesz rok szczęśliwie!
ROZMOWA DUSZY [****] z twoim Aniołem Stróżem i ze Świętymi Patronami i Patronkami. Złóż Im serdeczne dzięki, proś Ich, by i nadal nie odmawiali ci Swej opieki i połączyli się z tobą w ostatnim akcie pobożnym, którym rok ten zakończysz, w hymnie dziękczynnym: Te Deum.
Zachęcamy do uczczenia Tajemnicy Wcielenia Syna Bożego w okresie Bożego Narodzenia: Nabożeństwo na okres Bożego Narodzenia
Zachęcamy także do uczczenia Najświętszej Maryi Panny, Niepokalanie Poczętej w nabożeństwie miesiąca Grudnia ku Jej czci poświęconym: Nabożeństwo grudniowe ku czci Niepokalanego Poczęcia NMP.
Poweźmij przebłaganie za swoje grzechy oraz podziękowanie za otrzymane Łaski od Pana Boga w minionym Starym Roku: Nabożeństwo na zakończenie Starego Roku.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2022