Zawartość strony
Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM I
(od 1 stycznia do 30 czerwca)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
I. Przedstaw sobie Pana Jezusa mówiącego te słowa: Iżem to wam powiedział, smutek napełnił serca wasze… zaprawdę, zaprawdę powiadam wam, iż będziecie płakać i lamentować, a świat się będzie weselił. (Jan XVI).
II. Proś o lekceważenie i wzgardę wszystkiego, co nie prowadzi do Pana Boga.
I. Punkt.
Wesele synów tego świata.
ROZWAŻANIE DUCHA [*]. Mając wkrótce opuścić ziemię, rzekł Jezus do Uczniów: Maluczko, a już Mię nie ujrzycie: iż idę do Ojca… będziecie płakać i lamentować, a świat się będzie weselił. (Jan XVI). Patrzmy, jak upodobało się Panu Jezusowi rozdzielić dobra doczesne: bogomyślnym zostawia krzyże i łzy; światowym, których Pismo Święte nazywa synami świata, udziela dóbr i szczęścia materialnego. I tu okazuje się Sprawiedliwość i Najwyższa Dobroć Pana Jezusa: chce chwilowym cierpieniem oczyścić pierwszych z najmniejszej skazy grzechowej, a nagrodzić chwilowo drugich za ich niektóre dobre uczynki, które wykonali; ale te, nieożywione miłością, nie mogą zasługiwać na wieczność. Zostawia im przeto wesele świata. O jakże smutna to cząstka! Szczęśliwi pozornie, najnieszczęśliwsi w rzeczywistości; zawsze trapieni żądzą zbierania i obawą utracenia: pochyleni pod tyrańskim jarzmem gwałtownych namiętności, wstydem okryci, zawsze nienasyceni; dręczeni wyrzutami sumienia, przerażeni myślą o śmierci i wieczności!…
ZASTOSOWANIE. Czy tak zapatrujesz się na to mniemane szczęście ludzi światowych? Czy nie zazdrościsz im czasem losu zapytując siebie, dlaczego obrałem drogę życia, wymagającą tak wiele poświęceń? Dlaczego nie miałbym być zbawionym zostając w świecie, używając dozwolonych przyjemności, ciesząc się swobodą i wolnością? Jeśli tak, to lękaj się o siebie, bo to znak pewny, że wiara twoja osłabła, że oziębłość ducha zaciemniła twój rozum, że nieporządne uczucia wkradły się do twego serca… Na tej drodze staniesz się wkrótce igraszką zdradnych złudzeń i narazisz się na utratę powołania, jeżeliś zakonnikiem; jeżeli w świecie zostając, pobożny żywot wiedziesz, na grzechy ciężkie i upadki bezwstydne. Chciej tę prawdę dobrze zrozumieć.
UCZUCIA [**]. Wzgarda dla fałszywych uciech świata. — Okaż twą wdzięczność, że miałeś sposobność poznania ich zwodniczości i próżności.
POSTANOWIENIE [***]. Mów często samemu sobie, zwłaszcza, gdy czujesz pokusę porzucenia zakonu albo pobożnego żywota: O duszo moja, jakżeż ty szczęśliwą, że nie dałaś się, jak tyle innych, zaślepić i uwieść nęcącym wdziękom światowej ułudy, która już tyle pochłonęła ofiar.
II. Punkt.
Smutek synów bożych.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Świat się weselić będzie, a wy się smęcić będziecie. Niedostatek, prześladowania, cierpienia wszelkiego rodzaju, które Chrystus Pan w udziale przekazał Apostołom i prawdziwym Swoim Uczniom, uczynił z nich w oczach ludzi światowych istoty nieszczęśliwe, istoty zawsze trapione śmiertelnym smutkiem. Ubolewają nad ich losem, bo nie znali słodkiej manny pod krzyżem ukrytej, bo nie zaznali pociech niebieskich i niewymownej radości, jaką Pan Bóg napełnia serca tych, którzy cierpią z miłości ku Niemu. Znał ją Apostoł, gdy wołał z uniesieniem: Pełnym pociechy w każdym utrapieniu (2 do Kor. VII). Znał ją Augustyn Święty, gdy ubolewającym nad ostrością jego pokuty odpowiadał: O wierzcie mi! łzy, jakie teraz wylewam stokroć mi są słodsze nad wszystkie uciechy, jakich kosztowałem w świecie.
ZASTOSOWANIE. A więc Słowa Pana naszego Jezusa Chrystusa, płacz, smutek, nie były powiedziane w znaczeniu, w jakim je zazwyczaj pojmują; zawierają one raczej potępienie szalonego śmiechu i występnej wesołości świata. Jest smutek, który jest wedle Boga, mówi Święty Paweł, i jest smutek świecki (tamże). Smutek wedle Pana Boga, secundum Deum tristitia, martwi jedynie zmysły, objawia się pozornie, a w głębi duszy błogie zostawia wesele, niewysłowiony przedsmak niebieskiego wesela, o jakim światowi nie mogą mieć pojęcia. Zaświadcza to Apostoł, pisząc do Chrześcijan w Koryncie: Jako smętni lecz zawsze weseli (I. Kor. VI. 10).
UCZUCIA. Dziękuj Panu Bogu, iż raczył rozbudzić w twym sercu pragnienie prawdziwej pobożności i wskazał ci tym samym źródło prawdziwego wesela.
POSTANOWIENIE. Przyjmować będę w duchu wiary cierpienia i przeciwności wszelkiego rodzaju.
III. Punkt.
Jaka wieczność czeka synów świata i synów bożych.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Maluczko, a ujrzycie Mię, a będzie się radowało serce wasze, a radości waszej żaden od was nie odejmie. (Jan XVI). Tymi słowy kończy się Ewangelia na niedzielę trzecią po Świętach: w niej znajdujemy zapewnienie, że chwilowy smutek, łzy i opuszczenie dzieci Bożych, będzie zamieniony w wieczną radość i niebieskie słodycze, według Słów Pana naszego Jezusa Chrystusa przy innej sposobności powiedzianych: Błogosławieni, którzy płaczą, albowiem oni będą pocieszeni (Mat. V). Inaczej się stanie z synami świata, ich radość przejściowa w wieczne zamieni się łzy i męczarnie. Biada wam, którzy się teraz śmiejecie: bo będziecie narzekać i płakać (Łuk. VI). Jakie przeciwieństwo! Jedna chwila radości, a cała wieczność okrutnych męczarni! Jedna chwila cierpienia, a cała wieczność niepojętych słodyczy!
ROZMOWA DUSZY [****] z Boskim Zbawicielem.
Zachęcamy do:
- uczczenia Tajemnicy Odkupienia w miesiącu marcu ku Jego czci poświęconym: Nabożeństwo kwietniowe do Tajemnicy Odkupienia.
- uczczenia Zmartwychwstania Pańskiego: Nabożeństwo na okres wielkanocny.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2023