Przewodnik prawdziwej pobożności

Brunon Vercruysse SI

1886 rok.

czyli

NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA

na każdy dzień roku

O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,

którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.

TOM I

(od 1 stycznia do 30 czerwca)

NIHIL OBSTAT.

Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdzi­wej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.

OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.

Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.

+ Seweryn

Arcybiskup.

Modlitwa przed rozmyślaniem.

O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niego­dnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.

O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.

Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnę­trzna

praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.

Przepisy te są:

1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmy­ślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.

2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…

3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdro­waś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to roz­myślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.

4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.

5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spo­wiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.

Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).

I. Przedstaw sobie Pana Jezusa, mówiącego te słowa: Nie wyście Mnie obrali, alem Ja was obrał (Jan XV, 16).

II. Proś Pana Boga, aby cię nauczył cenić i miłować coraz bardziej Łaskę powołania do Świętej Wiary i do życia po­bożnego.

I. Punkt

Powołanie Mędrców było Łaską zupełnie niezasłużoną.

ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Pan Bóg bez wątpienia nie był obowiązanym odstąpić od zwyczajnych Praw Swej Boskiej Opatrzności, powołać onych Mędrców i prowadzić ich przez gwiazdę cudowną. Wątpić także nie można, że w pośród tylu milionów nie­wiernych było wielu, którzy równie, a może wię­cej jeszcze, godni byli tego cudownego powołania do Wiary Chrystusowej. Komuż więc zawdzięczają Święci Królowie, że właśnie oni zostali nad in­nych wybrani i powołani?

Jedynie Miłosierdziu Bożemu — Łasce zupeł­nie niezasłużonej.

ZASTOSOWANIE. A ja, czemuż zawdzięczam, że jestem powołany do Wiary Chrystusowej, że przez Chrzest Święty stałem się dziecięciem Pana Boga, podczas gdy tylu innych pozostaje w ciemności bałwochwalstwa? Czy może temu, iż Pan Bóg prze­widział, że ja odpowiem lepiej niż inni tej Łasce? Że ją zachowam nienaruszoną całe moje życie i ozdobię blaskiem cnót wszelakich? Nie! Sumienie moje temu zaprzecza.

Czemuż więc zawdzięczam tę Łaskę? Jedynie wolnemu wyborowi Pana Boga, szczególniejszej, a zupełnie niezasłużonej Jego Miłości: Nie wyście Mię obrali, alem Ja was obrał, oto własne Słowa Pana Jezusa.

UCZUCIA [**]. Zawołaj pełen radości i wdzięczno­ści wraz z Apostołem: Z Łaski Bożej jestem to, com jest. (I. Kor. XII, 10).

POSTANOWIENIE [***]. Będę się starał o to, abym mógł również prawdziwie powiedzieć z tym sa­mym Apostołem: A Łaska Jego przeciwko mnie próżna nie była (ibid.).

II. Punkt

Powołanie Mędrców było Łaską nawrócenia.

ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Można przypuścić, że Mędrcy urodzeni, wychowani wśród ciemności i zepsucia pogaństwa, postępowali wraz z wielu innymi szeroką drogą, która wiedzie do wiecznego za­tracenia. Łaska powołania sprowadziła ich z tej drogi na zawsze, skierowała ich kroki na proste ścieżki sprawiedliwości i zrobiła z nich ludzi no­wych w Panu naszym Jezusie Chrystusie, naszym Zbawicielu.

ZASTOSOWANIE. Gdzież byłeś, zanim cię gwia­zda powołała, zanim cię Łaska oświeciła?

Byłeś pod wpływem zepsutego i demoralizu­jącego świata, w którym wszystko, co się widzi i słyszy, prowadzi do nierządu. Jak daleko dałeś się porwać temu prądowi ponęty i zepsucia? Przypomnij sobie przeszłość swoją…

Zobacz, w jakich to grzechach, a może nawet w nałogach grzechowych, dotąd zostawałeś… dokądże cię to prowadziło, jeżeli nie do wiecznego potępienia? Łaska powołania zwróciła cię z tej niebezpiecznej drogi i skierowała na wąską ścieżkę cnoty i zbawienia — Szczęśliwe po­wołanie! Ono było także i dla ciebie Łaską na­wrócenia.

UCZUCIA.  Wdzięczność i nieograniczona ufność w Miłosierdzie Boga, Który was wezwał, mówi Piotr Święty, z ciemności ku Swojej przedziwnej Światłości. (I. Kor. II, 9).

POSTANOWIENIE. Podwoję moją gorliwość w od­pokutowaniu win przeszłości i odwdzięczę się Panu Bogu za Łaski wielką żarliwością w Jego Świętej Służbie.

III. Punkt

Powołanie Mędrców było Łaskę uświęcającą.

ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Ta Łaska jasno im dała poznać nicość wszystkiego, co nie jest Panem Bogiem i zapaliła ich serca Świętym Ogniem Miłości. Od tej chwili nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wyko­nania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie badać motywy czyli pobudki, jakimi są:

• Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypeł­niania dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
• Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wyma­gają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… Sama nazwa Chrześcijanina… ucznia i naśladowcy Pana naszego Jezusa Chry­stusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
• Wielka łatwość wykonania… wszystko się ograni­cza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwie­niach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
• Radość. Jakże słodkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara, podjęta z miłości ku Panu Bogu!.. A prze­de wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w go­dzinę śmierci.
• W końcu konieczność dobrych postanowień, wyko­nanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X, 42), powie­dział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i sku­teczne postanowienia.

ZASTOSOWANIE. I ty także zawdzięczasz temu światłu i namaszczeniu Łaski, temu szczególniej­szemu powołaniu, żeś poznał próżność świata i zerwał występne więzy, które cię doń przykuwały; żeś śmiało i odważnie wstąpił na drogę cnoty i pobożności, otwarcie się do niej przyznajesz i dą­żysz do doskonałości twojemu stanowi najodpowiedniejszemu. Zapobiegawszy niestałości natury ludzkiej, ponawiaj często śluby i uroczyste przyrzeczenia, dane Panu Bogu na Chrzcie Świętym. Ślubami tymi zobowiązałeś się dążyć do doskonałości i świę­tości życia, a tym samym do chwycenia się środ­ków, które do niej prowadzą. Pozostań im wier­ny, a przyjdzie czas, w którym będziesz podzie­lał Chwałę i szczęście Świętych Trzech Mędrców w Niebie!

ROZMOWA DUSZY [****] z Mędrcami w Niebie uwiel­bionymi. — Raduj się wraz z Nimi ich Chwałą i proś usilnie o wyjednanie ci u Pana Boga tej Łaski, byś nieustannie postępował pięknymi ścieżkami sprawiedliwości chrześcijańskiej, byś się odzna­czał cnotami właściwymi stanowi i powołaniu, w jakim cię Opatrzność Boska umieściła i w ja­kim tak wielu Świętych, których święte szczątki na naszych spoczywają Ołtarzach, doszło do naj­wyższej doskonałości.

Zachęcamy:

1. W oktawie Epifanii do uczczenia Tajemnicy Objawienia Pańskiego tj. Święta Trzech Króli: Nabożeństwo na święto Trzech Króli.
2. Do uczczenia Najświętszego Imienia Jezus w nabożeństwie miesiąca Stycznia ku Jego czci poświęconym: Nabożeństwo styczniowe ku czci Najświętszego Imienia Jezus.
3. Do uczczenia Najświętszego Imienia Jezus: Nabożeństwo ku czci Najświętszego Imienia Jezus.

[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań od­dzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.

[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Mi­łości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego na­maszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obu­dziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.

[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wyko­nania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:

1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypeł­nienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.

2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wyma­gają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama na­zwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?

3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.

4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w go­dzinę śmierci.

5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykona­nych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powie­dział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skute­czne postanowienia.

Często­kroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych posta­nowień, rachując zbyt wiele na własne siły.

[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i po­stanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą za­wsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powta­rzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modli­twie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo poży­teczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.

Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.

© salveregina.pl 2023