Zawartość strony
Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM II
(od 1 lipca do 31 grudnia)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: „Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. „Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
I. Słyszę Chrystusa Pana mówiącego te pamiętne Słowa: Zawsze modlić się potrzeba, a nie ustawać.
II. Będę prosił o Łaskę, abym zachował wiernie to Przykazanie Zbawiciela mego.
I. Punkt.
Dlaczego i jak trzeba się zawsze modlić?
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Nie ma może obowiązku, który by nam Ewangelia Święta częściej przypominała, jak potrzebę modlitwy. Zbawiciel mówi nawet, że „zawżdy modlić się potrzeba”. Dlaczego zawżdy? Bo zawsze, w każdym położeniu życia potrzeba nam Łaski, czy to aby walczyć skutecznie z namiętnościami, czy to aby wykonać wiernie wszystkie powinności nasze, a ta Łaska przywiązana jest do modlitwy. Jest to warunek postawiony przez Samego Chrystusa Pana: Petite et dabitur vobis, mówi, Proście, a będzie wam dane (Mat. VII). Jak gdyby mówił: Jeśli wiele prosicie, wiele otrzymacie, jeśli mało prosicie, mało otrzymacie, jeśli o nic nie prosicie, nic nie otrzymacie. Stąd niezbity pewnik: wszystko z modlitwą, nic bez modlitwy.
ZASTOSOWANIE. Lecz jakże możemy zawsze się modlić, chcąc to Przykazanie Chrystusa Pana praktycznie zastosować? Możemy to czynić w wieloraki sposób, między innymi możemy przyswoić sobie kilka krótkich, a gorących modlitewek, czyli tak zwanych aktów strzelistych, do których przez częste powtarzanie tak się przyzwyczaimy, że odmawiać je będziemy ustami albo tylko sercem, bez żadnego wysilenia.
Czcigodny Ludwik de Ponte mówi o sobie, że przyzwyczaił się tak do powtarzania niemal bez przerwy tych słów. Propter Te, Domine – dla Ciebie to, Boże; dzięki temu szczęśliwemu przyzwyczajeniu zostawał stale w ścisłym obcowaniu z Panem Bogiem, czyli że zawsze się modlił.
O, jakże byłbym szczęśliwy, mówisz, gdybym przyswoił sobie także jakie pobożne westchnienie, które by mnie utrzymywało w ścisłym zjednoczeniu z Panem Bogiem, które jest tak pomocne w pokusach, w trudnych chwilach życia, w walce duchowej. Od ciebie to zależy, osiągniesz, bylebyś, jak ci świątobliwi ludzie, nie szczędził trochę pracy i wysilenia.
UCZUCIA [**]. Wzbudź silną w sobie wolę użycia wszelkich środków do nabycia owej łatwości ustawicznej modlitwy i zjednoczenia się z Panem Bogiem.
POSTANOWIENIE [***]. Nie spocznę w sobie, dopokąd nie osiągnę tego, cokolwiek by mnie to kosztować miało.
II. Punkt.
Jak się zabezpieczyć potrzeba przeciw zniechęceniu w modlitwie.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Po tych słowach: zawżdy modlić się potrzeba, dodaje Zbawiciel: a nie ustawać, et non deficere, choćby długo przyszło czekać na skutek modlitwy. Znaczenie tych Słów Chrystusa Pana: Non deficere, nigdy nie ustawać, wyjaśnia Chrystus Pan w przypowieści o ubogiej wdowie, która niesprawiedliwie pokrzywdzona wzywa sędziego, by się wstawił w jej sprawie. Ten, przez długi czas odrzuca jej prośbę, ale zwyciężony wytrwałością wdowy, niezrażonej odmową ni zwłoką, rzekł w sobie: Wszakoż mi się uprzykrza ta wdowa, uczynię jej sprawiedliwość (Łuk. XVIII).
ZASTOSOWANIE. Było to rzeczą właściwą i konieczną, aby Boski Nauczyciel zaleciwszy nam modlitwę ustawiczną, zachęcił nas do wytrwałości w modlitwie i ubezpieczył przeciw zniechęceniu, któremu tak łatwo się oddajemy. I w istocie, jeżeli mało jest ludzi, którzy by w ciężkich okolicznościach życia gorąco, a wytrwale się nie modlili, czyż wielu takich którzy, przez długi czas na próżno oczekując skutku swoich modlitw, nie tracą odwagi, nie przestają się modlić? Gdyby ta wdowa nie miała więcej od nas wytrwałości, nie otrzymałaby sprawiedliwości. Oprócz tej częstej zwłoki Bożej w wysłuchaniu próśb naszych, jest jeszcze inna przyczyna naszego zniechęcenia i opuszczenia się w modlitwie, a tą jest myśl o naszej niegodności, błędach i upadkach. Chcąc się uzbroić przeciw temu zniechęceniu i zgubnym stąd złudzeniom, bądźmy głęboko o tym przekonani, że modlitwa serca skruszonego i uniżonego zawsze podoba się Panu Bogu; że czym większa nędza, tym większe mamy prawo liczyć na Miłosierdzie i Pomoc Bożą. Pamiętajmy na to, że obietnica Zbawiciela, przywiązana do modlitwy, nie wyłącza nikogo. “Wszelki, który prosi, otrzyma” (Mat. VII). Pamiętajmy wreszcie, że dobra modlitwa jest zawsze wysłuchaną bez względu na zasługę osobistą modlącego się. Jeśli bowiem nie otrzymamy tego, o cośmy prosili, otrzymamy z pewnością inne Łaski, częstokroć daleko większe i cenniejsze, chociaż nie zawsze są nam one znane.
ROZMOWA DUSZY [****] z Chrystusem Panem, Który nie tylko Przykazaniem, ale i Przykładem zaleca ci cnotę modlitwy, Który i wśród najczynniejszego Życia, ustępował na pustynię i modlił się (zob. Łuk. V), po całodziennym upracowaniu nocował często na modlitwie (zob. Łuk VI). Proś Go i błagaj o ducha modlitwy, bez którego nic uczynić nie możesz, ani dla Pana Boga, ani dla siebie, ani dla bliźniego, co by było prawdziwie wielkim i pożytecznym.
Zachęcamy do:
- podjęcia ratunku Dusz Czyśćcowych w miesiącu Listopadzie im poświęconym: Listopad – miesiąc dusz czyśćcowych dzień 16
- Myśli i nauki o Sądzie Ostatecznym. Dzień 16. Przyjście Sędziego; rozłączenie dobrych i złych. Cz.5
- uczczenia Najświętszej Maryi Panny Matki Miłosierdzia Ostrobramskiej w Jej Cudownym Obrazie w dniu Jej wspomnienia: Nabożeństwo do Najświętszej Maryi Panny, Matki Miłosierdzia Ostrobramskiej.
- uczczenia Świętej Patronki dnia dzisiejszego, Św. Gertrudy Wielkiej, Dziewicy: Nabożeństwo do Św. Gertrudy Wielkiej, Dziewicy.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2023