Zawartość strony
Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM I
(od 1 stycznia do 30 czerwca)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
I. Uprzytomnij sobie w duchu łódź Piotrową, miotaną falami, już bliską zatonięcia, podczas gdy Pan Jezus spokojnie w niej zasnął.
II. Proś o nieprzebraną ufność w Boską Opatrzność.
I. Punkt.
Łódź Piotrowa, gwałtownie miotana burzą pomimo Obecności Pana Jezusa.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Pan Jezus będąc w on dzień, gdy już był wieczór nad brzegiem morza Galilejskiego rzekł do uczniów: Przeprawmy się na drugą stronę. A opuściwszy rzeszę, wstąpił w łódkę i uczniowie Jego. A gdy się oni wieźli, Jezus usnął. A oto wzruszenie wielkie stało się na morzu i wały lały w łódkę, tak iż się łódź napełniała i byli w niebezpieczeństwie. A Jezus był na zadzie łodzi śpiąc (*) na wezgłówku (Marek, Łukasz i Mateusz IV i VIII).
ZASTOSOWANIE. Dwie rzeczy uderzają nas w tym zdarzeniu, opowiedzianym aż do najdrobniejszych szczegółów przez trzech Ewangelistów i zawierają pożyteczne dla nas nauki: Najpierw burza grożąca uczniom zatonięciem, pomimo Obecności Pana naszego Jezusa Chrystusa; po wtóre głęboki sen Pana Jezusa podczas tej tak gwałtownej burzy! Jakiż stąd dla nas praktyczny wniosek? Oto, że błędnie mniemamy, jakoby nas Pan Bóg już opuścił i wzgardził nami, gdy oddalił się spokój od duszy naszej, gdy czujemy się rzuconymi na pastwę strasznej nawałnicy pokus, lub na wolę porywczej gwałtowności nieprzyjaciół naszych. Błądzimy także, skoro w takich okolicznościach poddajemy się łatwo zatrwożeniu i śmiertelnej obawie, jak gdyby Boski Zbawiciel nie był z nami i nie czuwał już nad zbawieniem naszym.
UCZUCIA [**]. Prośba o przebaczenie za naszą małoduszność i próżne obawy.
POSTANOWIENIE [***]. Skoro uczujemy, że powstają przeciwko nam nawałnice złych namiętności, albo gdy się ujrzymy w wielkich trudnościach, rzućmy się w objęcia Boskiej Opatrzności. Tam znajdziemy odpoczynek, przedstawiony symbolicznie przez ów wezgłówek, na którym usnął Pan Jezus. A on był, mówi Ewangelista Marek, na zadzie łodzi, śpiąc na węzgłówku. Erat in puppi super cervical dormiens (Roz. IV).
II. Punkt.
Pan Jezus napomina bojaźliwych uczniów.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Uczniowie, widząc daremne swe usiłowania, aby uratować od rozbicia łódkę, obudzili Mistrza swojego, mówiąc: Panie, zachowaj nas, giniemy? Nauczycielu, nie dolega ci, iż giniemy? A ocuciwszy się, rzekł im Jezus: Czemu bojaźliwi jesteście, ludzie małej wiary? (Mat. VIII, Mar. IV). Pan Jezus nie wymawia uczniom, że Mu przerwali sen, ale wymawia im, że wątpili o Jego Opatrzności, że myśleli, iż śpiąc nie może przyjść im z Pomocą.
ZASTOSOWANIE. Za przykładem uczniów, uciekaj się do Pana Jezusa we wszystkich dolegliwościach twoich, w wszystkich niebezpieczeństwach, ale strzeż się, byś jak oni nie czynił tego dopiero w ostateczności; strzeż się przede wszystkim, abyś się nie zachwiał w Wierze, abyś nie powątpiewał nigdy o Jego Opatrzności, albo nie stracił Wiary, gdy niekiedy dla większego pożytku twojego zwleka z wysłuchaniem i, jakoby człowiek śpiący, zdaje się nie słyszeć twojej prośby, nie widzieć twej nędzy. Nieprawdaż, tyś popełniał ten błąd? I czyż nie temu błędowi przypisać należy niepotrzebne obawy i trwogi, myśli rozpaczliwe, często nawet bluźniące boskiej Opatrzności?
UCZUCIA nieprzebranej ufności w ojcowską opatrzność, objawiającą się w szczególności względem tych, którzy się jej powierzyli wielkodusznie.
POSTANOWIENIE. W pokusach nieufności powiedz sobie za królem Dawidem: Pan mną rządzi, a na niczym mi schodzić nie będzie (Ps. 22).
III. Punkt.
Pan Jezus uśmierza jednym słowem nawałnicę morską.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Chrystus Pan, Który dla tego tylko dopuścił srożyć się burzy, aby miał sposobność okazania Swej Boskości i utwierdzenia Swych Uczniów w ufności, uśmierzył ją jednym słowem: Wstawszy zagroził, mówi Marek Święty, wiatrowi i rzekł morzu: Milcz, zamilknij; i przestał wiatr i stała się cisza wielka. I przelękli się uczniowie bojaźnią wielką i mówili jeden ku drugiemu: Któż jest Ten, że i wiatr i morze są Mu posłuszne (Rozdz. IV).
ZASTOSOWANIE. Majestat i Wszechmocność naszego Boskiego Mistrza odsłania się tutaj z nieporównanym urokiem i blaskiem. Któż więc, uwzględniwszy to, nie czuje się szczęśliwym i dumnym, że należy do Niego, że walczy pod Jego sztandarem? Błogosław Mu więc, że się tobie objawić raczył, że urokiem i potężnym działaniem Łaski przyciągnął cię i przywiązał do Służby Swojej. Ofiaruj Mu się na przyszłość już bez zastrzeżeń, bez niedowierzania.
ROZMOWA DUSZY [****] polegać będzie na przedłużeniu tych świętych uczuć.
(*) Sen Pana naszego Jezusa Chrystusa był snem rzeczywistym; ale sen ten, chociaż jak u każdego innego człowieka przerywał działanie zmysłów, nie odejmował władzy umysłowi, ani świadomości tego, co się działo. Chrystus Pan mógł w ścisłym znaczeniu powiedzieć o Sobie: Ja śpię, ale serce moje i umysł mój czuwa (Pnp V).
Zachęcamy do:
- uczczenia Najświętszego Serca Pana Jezusa w miesiącu czerwcu ku czci Jego poświęconym: Nabożeństwo czerwcowe – dzień 24
- uczczenia Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy poprzez Nowennę ku Jej czci: Nowenna do Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy – dzień 7
- uczczenia Świętych Apostołów Piotra i Pawła przez Nowennę: Nowenna do Świętych Apostołów Piotra i Pawła – dzień 5
- Nauka katolicka na święto Narodzenia Św. Jana Chrzciciela.
- uczczenia Narodzenia Św. Jana Chrzciciela: Nabożeństwo na święto Narodzenia Św. Jana Chrzciciela.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2023