Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM I
(od 1 stycznia do 30 czerwca)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
UWAGA!
W czwartki Wielkiego Postu zgodnie z kan. 1252 § 2, zawartym w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917 roku jako nadal obowiązującym, obowiązuje POST ILOŚCIOWY. Jutro, tj. w piątek, a także w sobotę obowiązuje POST ŚCISŁY. Szczegóły o obowiązujących postach są opublikowane w wpisie: Nauki katolickie o Wielkim Poście.
I. Patrz, jak na dworze Heroda szydzą sobie z Pana Jezusa i mają Go za szalonego.
II. Proś o Łaskę, byś umiał cenić zniewagi, które z miłości ku Panu Jezusowi ludzie ponoszą.
I. Punkt.
A gdy się Piłat dowiedział, iż należał do władzy Herodowej, odesłał Go do Heroda, który też w Jeruzalem był w one dni. A Herod, ujrzawszy Jezusa, uradował się bardzo, bo… spodziewał się widzieć jakie Cuda od Niego uczynione (Łuk. XXII. 7, 8).
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Herod, ów podły i próżny kazirodca, który skazał na śmierć Św. Jana Chrzciciela, żąda i spodziewa się, że Zbawiciel, o którym tak wiele nadzwyczajnych rzeczy słyszał, Cud jaki przed nim uczyni! Lecz dlaczego chce być świadkiem Cudu? Czy na to, aby dać się oświecić, poruszyć i nawrócić? Bynajmniej, jedynie dlatego, aby nasycić swą próżność i ciekawość! Nie takim to ludziom udziela Pan Bóg Łask nadzwyczajnych. On je zachowuje dla dusz pokornych, które się czują ich niegodne, które umarłszy samym sobie i wszelkim uczuciom miłości własnej szukają we wszystkim tylko Chwały Bożej, i które, jeśli proszą o Łaski nadzwyczajne lub cuda to tylko w tym celu, by się Panu Bogu więcej podobały lub pozyskały Mu nowych czcicieli.
ZASTOSOWANIE. Czyż nie dlatego, że albo niedostatecznie, albo nawet wcale tak nie jesteś usposobiony, jak owe pokorne dusze, tak mało Łask nadzwyczajnych otrzymujesz i po wielu latach przepędzonych na pobożnych praktykach tak mało podobny jesteś do Świętych, do tych ludzi możnych słowem i czynem, których żywoty chętnie odczytujesz i do których tak pragniesz być podobnym?
UCZUCIA [**]. Pragnij poznać najskrytsze skłonności swego serca. — Wyrzeknij się, wobec Pana Boga, wszelkich dobrowolnych myśli i uczuć, pochodzących z miłości własnej lub próżności.
POSTANOWIENIE [***]. Umieraj coraz bardziej samemu sobie — we wszystkich rzeczach patrz i dąż tylko do Pana Boga.
II. Punkt.
I pytał Go wielą mów. A On mu nic nie odpowiadał. Lecz przedniejsi kapłani i doktorowie stali, usilnie Nań skarżąc. (Ibid).
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Zaiste podziwienia godnym jest to milczenie i całkiem bierne zachowanie się Boskiego Zbawiciela wobec dworu i trybunału Heroda, któremu Jego sprawa była oddana… Tam Go oskarżają o największe zbrodnie, zniesławiają; mógłby kilkoma słowy swych oskarżycieli zawstydzić, zmusić wszystkich do oddania sobie hołdów i poklasków, a jednak milczy !… Idzie tu o Życie Jego; niech tylko, posłuszny żądaniu Heroda, zrobi Cud jaki, a ten stanie się natychmiast Jego obrońcą i protektorem. Cudu tego jednak Pan Jezus nie czyni!.. Wznieść się w ten sposób ponad wszelkie wrodzone uczucia: to większy Cud, niż umarłego wskrzesić! Ale świat, zarówno jak i dwór Heroda, nie umie ocenić tego rodzaju Cudów — widzi w tym tylko głupotę i niemoc. — U świata sprawiedliwy — to głupiec, z którego żarty stroją. — to szaleniec, który litość wzbudza!
ZASTOSOWANIE. Dlaczegóż postępował Pan Jezus w ten sposób w owym pamiętnym zdarzeniu? Nie tylko dlatego, by ukarać pychę Heroda, ale także i przede wszystkim dlatego, aby nas nauczyć i zachęcić do poskromienia naszej własnej pychy. My wszyscy niestety, doznajemy owych nieporządnych i jakby przeciwko woli naszej powstających żądz i pragnień: by mieć jakieś znaczenie, ściągać na siebie uwagę, być chwalonym i odbierać poklaski świata, a w szczególności tych ludzi, którzy w nim wyższe stanowiska zajmują. — Jak silnie i z jakim skutkiem zwalczałeś dotychczas ową żądzę nieporządną?
UCZUCIA. Uwielbiaj, błogosław, dziękuj Panu naszemu Jezusowi Chrystusowi za dany Przykład i zachętę.— Proś o Łaskę naśladowania Go.
POSTANOWIENIE. Jeżeli miłość bliźniego nie obowiązuje cię do mówienia, odpowiadaj na niesłuszne nagany: milczeniem, słodyczą i cierpliwością.
III. Punkt.
A wzgardził Nim Herod z wojskiem swoim i naigrał obleczonego w szatę białą i odesłał do Piłata. (Ibid).
ROZWAŻANIE DUCHOWNE . Patrz, jak Pan Jezus, Król Chwały, Mądrość Przedwieczna, miany jest na dworze Heroda za głupiego i szalonego; jak, dziwacznie ubrany, idzie ulicami Jerozolimy w pośród szyderstw i krzyków pospólstwa i niezliczonego tłumu obcych, którzy na święto Paschy tam się zgromadzili, a zobaczysz, że to, co przepowiedział o sobie przez Proroka Jeremiasza, spełniło się co do litery: Stałem się pośmiewiskiem wszystkiemu ludowi memu. Factus sum in derisum omni populo. (Tren. III, 14).
ZASTOSOWANIE. A żebyś z tego rozmyślania odniósł korzyść, rozważ pilnie, że Pan nasz Jezus Chrystus jest prawdziwą, jedyną Drogą wiodącą do wiecznego żywota i żywym Wzorem doskonałości. Wzbudź wtedy w swym sercu gorące pragnienie stać Mu się podobnym i chętnie nosić Jego Cierpienia, tj. być za Jego Przykładem i z miłości ku Niemu wzgardzonym, wyszydzonym, znieważonym, a nawet mianym za szalonego od nieprzyjaciół Pana Boga i Jego Kościoła, nie dając jednakże do tego żadnego powodu. Oto, co nazywamy świętym głupstwem i szaleństwem krzyża. Wielu ze Sług Bożych doszło aż do tego; dlaczegóż nie miałbyś wstępować w Ich ślady?
ROZMOWA DUSZY [****] z Najświętszą Panną, na Którą spadają zniewagi wyrządzone Jej Boskiemu Synowi.
Zachęcamy do uczczenia Św. Józefa w miesiącu marcu ku Jego czci poświęconym: Nabożeństwo marcowe ku czci Św. Józefa, Oblubieńca NMP.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2023