Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM I
(od 1 Stycznia do 30 czerwca)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: „Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić: „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
UWAGA!
W Piątek Suchych Dni Wielkiego Postu, tzw. Wiosennych zgodnie z kan. 1252 § 2, zawartym w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917 roku, obowiązuje POST ŚCISŁY. Jutro przypada Sobota Suchych Dni Wielkiego Postu, tzw. Wiosenna, w której również obowiązuje POST ŚCISŁY. Szczegóły o obowiązujących postach są opublikowane w wpisie: Nauki katolickie o Wielkim Poście.
II. Proś o stałość i nieustanny wzrost wielkoduszności w Służbie Bożej.
I. Punkt.
I przywiedli Go najprzód do Annasza… I odesłał Go Annasz związanego do Kaifasza, najwyższego kapłana, gdzie się byli zebrali doktorowie i starszy. (Jan XVIII. 13, 24. — Mat. XXVI, 57).
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Tutaj rozpoczyna się to długie pasmo cierpień i upokorzeń, którym nasz Boski Zbawiciel poddał się z taką ochotą i ofiarnością w Ogrodzie Oliwnym, a które dopiero wraz z życiem skończyć się mają. Wszystkie ulice, wszystkie miejsca publiczne, wszystkie trybunały jerozolimskie będą świadkami tego stanu niemocy i upośledzenia, do którego nieprzyjaciele Jego w swym mniemaniu Go przywiedli, dlatego, iż im nie stawia żadnego oporu, że pozwala się prowadzić wszędzie, gdzie im się podoba, i że jest posłuszny wszelkim ich rozkazom — I wodzić Go będą, wśród krzyków i śmiechów szyderczych, po kolei od Annasza do Kajfasza, od Kajfasza do sanhedrynu, czyli sądu starszych żydowskich; stamtąd do Piłata; od Piłata do Heroda; stąd na powrót do Piłata; tenże odeśle Go do pretorium, by tam był ubiczowany, potem zaś zbitego i pokaleczonego wywiedzie na balkon, aby Go okazać ludowi; a stamtąd na koniec sprowadzą na dziedziniec i krzyżem obarczonego, posłusznego aż do śmierci, powloką przez ulice i place miasta na Kalwarię.
ZASTOSOWANIE. Naucz się z Przykładu twego Boskiego Mistrza: nie sprzeciwiać się żadnemu Rozporządzeniu Boskiej Opatrzności, zastosować się, jeśli taka jest Wola Boża, do każdego położenia, do najprzeciwniejszej, choćby najbardziej upokorzającej i naturze wstrętnej zmiany kolei życia. Te próby i doświadczenia będą niekiedy bardzo przykre; wyczerpią twoją cierpliwość, sprowadzą na cię pokusy zniechęcenia, a może nawet rozpaczy! W tych ciężkich i stanowczych chwilach zwracaj oczy swoje, wpatruj się w Pana Jezusa, a poczujesz w sobie siłę i odwagę.
UCZUCIA [**]. Czyń ze mną według Woli Twojej, o Panie, gdyż wiem, że mnie ukochałeś! (Św. Augustyn).
POSTANOWIENIE [***]. We wszystkich życia przygodach chcę widzieć Rozporządzenie Opatrzności.— Chętnie zdawać się będę na Wolę Bożą. — W potrzebie zwalczę i przytłumię w sobie wstręt naturalny.
II. Punkt
Tedy najwyższy kapłan spytał Jezusa o Jego Uczniów i o Naukę Jego. Odpowiedział mu Jezus. Jam jawnie mówił światu. Co Mię pytasz? Pytaj tych, którzy słuchali, com im mówił. (Jan XVIII, 19. 21).
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Arcykapłan daje dwa pytania: jedno co do Uczniów Pana Jezusa, drugie co do Nauki Jego. Zbawiciel pomija pierwsze milczeniem. Niestety! cóż dobrego mógłby powiedzieć o Uczniach Swoich? Oto w tejże samej chwili jeden Go się zaparł, a inni się ukryli z obawy, aby ich nie spotkał los Mistrza! Zanadto ich ukochał, aby źle o nich mówił, więc milczy. — Co się tyczy Nauki Jego, ponieważ zapytania, które Mu uczyniono, pochodziły jedynie ze złośliwości, z tajemnej żądzy znalezienia jakiego pozoru nagany i potępienia. Pan Jezus poprzestaje na odwołaniu się do publicznego świadectwa. Tym okazuje dostatecznie, że zna zbrodnicze zamiary swych sędziów i że nie potrzebuje się obawiać surowego, lecz sprawiedliwego wyroku o tym, co mówił i nauczał.
ZASTOSOWANIE. Uczy nas tu Zbawiciel, że wtedy, gdy nie możemy o bliźnim dobrze mówić, milczeć należy; chyba, że miłość chrześcijańska obowiązywałaby nas wyjawić niektóre błędy bliźniego dla własnego dobra lub dla dobra tych, którzy by byli wystawieni na niebezpieczeństwo zgorszenia lub jaką inną szkodę. Uczy nas jeszcze, jak należy uważać na każde słowo i być ostrożnymi w rozmowach szczególnie wobec pewnych osób, tak żebyśmy byli zawsze przygotowani na ostrą krytykę i w potrzebie mogli się zawsze powołać na świadectwo tych, którzy nas słyszeli.
UCZUCIA. Proś o Łaskę, byś się nauczył tej trudnej zaiste sztuki milczenia i mówienia w swoim czasie.
POSTANOWIENIE. Przyzwyczaj się do roztropności i ostrożności w rozmowie, abyś nie popadł w grzechy języka, których następstwa mogą być niekiedy bardzo zgubne i niepowetowane.
III. Punkt.
A gdy to wyrzekł, jeden z służebników stojący tam, dał policzek Jezusowi, mówiąc: Tak odpowiadasz najwyższemu kapłanowi? Odpowiedział mu Jezus: Jeślim źle rzekł, daj świadectwo o złem, a jeśli dobrze, czemu Mię bijesz? (ibid).
ZASTOSOWANIE. Porównaj z tym Boskim Wzorem twój własny sposób działania. Jakaż twoja cierpliwość i łagodność, już nie mówię wobec krzywdy równie nieskończonej, jak Zbawicielowa, bo to niemożliwe, ale kiedy ci ktoś wyrządzi choćby i najmniejszą przykrość lub kiedy ci się zdaje, że ci ją wyrządzono? A jednak cóż ty jesteś?
ROZMOWA DUSZY [****] z naszym Zbawicielem. — Ubolewaj nad Jego upokorzeniami — Ofiaruj się z miłości ku Niemu na wszelkie zniewagi i złe obchodzenie się z tobą.
Zachęcamy do:
- uczczenia Najświętszej Maryi Panny, Matki Boskiej Bolesnej w miesiącu lutym ku Jej czci poświęconym: Nabożeństwo lutowe ku czci Matki Boskiej Bolesnej – Dzień 23.
- poznania Nauki o okresie wielkopostnym: Nauki katolickie o Wielkim Poście.
- uczczenia Tajemnicy Odkupienia w Wielkim Poście: Nabożeństwo na okres Wielkiego Postu.
- uczczenia Męki Pańskiej: Nabożeństwo do Męki Pańskiej.
- poznania nauki i uczczenia pamiątki Tajemnicy dnia dzisiejszego przeżywanej: Włóczni i Gwoździ Pana Jezusa
- poznania Nauki katolickiej na Piątek Suchych Dni Wiosennych.
- nabożnego przeżycia Suchych Dni poprzez Nabożeństwo na Suche Dnie.
- lektury czytania wielkopostnego: Czytania wielkopostne o Matce Boskiej Bolesnej — dzień 10
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2024