Zawartość strony
Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM I
(od 1 stycznia do 30 czerwca)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
I. Wyobraź sobie Pana Jezusa samotnego wśród głuchej pustyni.
II. Proś o uległość natchnieniom Łaski.
I. Punkt.
Pan Jezus, idąc za natchnieniem Ducha Świętego, udaje się na puszczę.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Jezus, jak mówi Łukasz Święty, pełen Ducha Świętego, wrócił się od Jordanu i był (wedle św. Mateusza), zawiedzion na puszczę od tego samego Ducha, gdzie pozostał przez czterdzieści dni. (Roz. IV). Chociaż Pan nasz Jezus Chrystus, jako Człowiek posiadał pełność Mądrości i Łaski, i chociaż był wolny od wszelkiego błędu, wszelkiego podejścia lub złudzenia, chciał jednakże działać w każdej rzeczy tylko za Natchnieniem Ducha Świętego, któremu poddawał się z doskonalą uległością; o czym przekonujemy się dokładnie z tekstu Ewangelii.
ZASTOSOWANIE. Ten Sam Duch Święty oświecił i ciebie, dał ci poznać niebezpieczeństwo drogi, na którą wszedłeś; natchnieniem Swej Łaski wywiódł cię z tejże drogi i zaprowadził na piękną ścieżkę cnoty. Ten Sam Duch Święty wspiera cię, zachęca i nie przestaje kierować i prowadzić ku najwyższej doskonałości. Postępy twoje byłyby widoczniejsze, gdybyś wpływowi Ducha Świętego doskonalej i wielkomyślnej ulegał. Czego nie uczyniłeś w przeszłości, czyń odtąd z wytrwałością i męstwem. A ponieważ Głos Boży nie daje się słyszeć wśród wrzawy i zamieszania, staraj zachować się w skupieniu i pokoju duszy, uczyń pustynię w sercu swoim, abyś doświadczył błogich skutków owej Boskiej obietnicy: Zawiodę ją na puszczę i będę mówił do serca jej. (Ozeasz II).
UCZUCIA [**]. Wdzięczność. — Żal. — Prośba o serce ulegle i mężne.
POSTANOWIENIE [***]. Pomnij często na słowa Apostoła do Rzymian: Którzykolwiek Duchem Bożym rządzeni są, ci są synami Bożymi. (Roz. VIII).
II. Punkt.
Pan Jezus modli się i pości na puszczy.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Uległość, z jaką Pan Jezus poddaje się Woli Ducha Świętego, jest wielkomyślną, bohaterską. Do czego wiedzie Go Duch Święty? Do zupełnej ze światem rozłąki; do odsunięcia się w straszną pustynię, aby w niej przepędzić dni czterdzieści wśród najzupełniejszego opuszczenia, nie mając innego towarzystwa nad towarzystwo dzikich zwierząt: i był pośród zwierząt, mówi Ewangelista Marek, bez dachu, bez schronienia, narażony na wszelkie niepogody czasu, skazany na post jak najściślejszy, gdyż żadnego nie przyjmował pożywienia i nie jadł nic w one dnie (Łk. IV), trwając na ćwiczeniach duchownych i modlitwie, przerywanej tylko rzewnym płaczem nad nędzą naszą i modlitwą do Ojca Niebieskiego. Tak przechodzi Pan Jezus ze chrztu pokuty do ćwiczeń pokutnych; tak przygotowuje się do Życia publicznego, do Apostolstwa.
ZASTOSOWANIE. Naucz się tutaj od twego Boskiego Mistrza i wzoru:
1) że Chrzest Święty, który był dla pierwszych chrześcijan zobowiązaniem się do męczeństwa, jest dla wszystkich chrześcijan co najmniej zobowiązaniem się do pokuty i że cię zniewalać powinien do życia w nieustannych ćwiczeniach pokutnych, gdyż jak się wyraża sobór trydencki: Życie chrześcijanina powinno być ustawiczną pokutą (Posiedź. XIV k. 9);
2) że przez skupienie ducha, umartwienie i modlitwę masz się przygotowywać do dzieł gorliwości , skoro chcesz odnieść pożądany skutek.
Czy tak postępowałeś?
UCZUCIA. Proś o światło i siłę, abyś, naśladując przykład Pana Jezusa, rozpoznawał i szedł zawsze za Natchnieniem Ducha Świętego.
POSTANOWIENIE. Ukochaj samotność — Unikaj przechadzek i rozmów nieużytecznych. — Oddawaj się rozrywkom tylko o tyle, o ile tego konieczność wymaga.
III. Punkt.
Pan Jezus kuszony na puszczy.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Jezus był zawiedzion na puszczę od Ducha, aby, jak mówi Mateusz Święty, był kuszon od diabła (Roz. IV). Zbawiciel nie miał nic w sobie, co by go wiodło do złego: dlatego to pozwala złemu duchowi, aby go kusił. Dlaczego chce Zbawiciel poddać się tej poniżającej próbie pokusy i potyczki z duchem ciemności? Dla naszej nauki i naszego zachęcenia. Chce nam dowieść, że pokusy nie są złem, że przeciwnie, powinny nam służyć do utrzymania się w pokorze, zachęcić nas do czujności i żarliwości, a tym samym uczynić nas przyjemniejszymi w Oczach Pana Boga; że pokusy nie są zależne od woli naszej; że ani świątobliwość, ani samotność nie jest od nich wolną; że zatem nie powinny nas one ani mieszać ani zniechęcać.
ZASTOSOWANIE. Niech te uwagi dodadzą ci odwagi i zachęty; niech nigdy nie zacierają się w twoim umyśle, a własnym doświadczeniem przekonasz się o prawdzie tych słów Apostoła: Bóg jest wierny i nie pozwoli, abyście byli kuszeni ponad to, co potraficie znieść (1Kor 10,13).
ROZMOWA DUSZY [****] z Aniołami, jako świadkami pokuty Pana Jezusa na puszczy.
Zachęcamy do uczczenia Najświętszej Maryi Panny, Matki Boskiej Bolesnej w miesiącu lutym ku Jej czci poświęconym: Nabożeństwo lutowe ku czci Matki Boskiej Bolesnej.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2023