Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM I
(od 1 stycznia do 30 czerwca)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
UWAGA!
W soboty Wielkiego Postu zgodnie z kan. 1252 § 2, zawartym w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917 roku jako nadal obowiązującym, obowiązuje POST ŚCISŁY. Szczegóły o obowiązujących postach są opublikowane w wpisie: Nauki katolickie o Wielkim Poście.
I. Przedstawię sobie Judasza, jak rzuca trzydzieści srebrników przedniejszym kapłanom, od których był je otrzymał.
II. Prosić będę o Łaskę, bym nigdy nie uległ pokusie nieufności i zwątpienia.
I. Punkt.
Tedy ujrzawszy Judasz, który go wydał, iż był skazan, żalem zdjęty, odniósł trzydzieści srebrników przedniejszym kapłanom i starszym.
(Mat. XXVII).
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Judasz zobowiązując się wydać Boskiego Mistrza swojego za trzydzieści srebrników łudził się nadzieją, że Bóg-Człowiek ujdzie ich rąk, jak to już wiele razy był uczynił; ale skoro zobaczył, że rachuby jego chciwości zawiodły i Pan Jezus, oddając się na pastwę wściekłości żydów, już ma być na śmierć osądzony — wtedy czuje się przejęty zgrozą na myśl o swojej zbrodni i wiecznej hańbie, która by nań spadła; jak przygniatające brzemię ciąży mu na sumieniu ów niegdyś tak bardzo pożądany pieniądz. Bierze go tedy i przeklinając odnosi tym, którzy mu go dali.
ZASTOSOWANIE. Oto zwykły koniec człowieka, który się da porwać jakiejkolwiek nieumiarkowanej żądzy! Przed popełnieniem złego widzi tylko jego stronę ponętną; staje się ślepym na wszystko inne; ale natychmiast po spełnieniu złego doznaje wyrzutów sumienia i czuje swą hańbę. Z przerażeniem poznaje smutne następstwa; zamiast oczekiwanych rozkoszy doznaje tylko niepokoju, żalu i gorzkich wyrzutów sumienia!… To wszystko zdarza się także i przy mniej ciężkich uchybieniach. Cóż ci mówi o tym twoje własne doświadczenie?
UCZUCIA [**]. Wyznajmy i opłakujmy u Stóp Pana Jezusa nasze dawniejsze zaślepienie.
POSTANOWIENIE [***]. Obiorę sobie za stałą regułę życia to zdanie autora „O naśladowaniu Chrystusa”: Tylko opierając się namiętnościom, nie zaś służąc im, prawdziwy pokój serca znajdziemy (Ks. I, rozdz. 6).
II. Punkt.
Zgrzeszyłem, mówił Judasz, wydawszy krew sprawiedliwego. A oni rzekli: Co nam do tego? To twoja rzecz…
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Judasz wyznając przed przedniejszymi kapłanami zbrodnię, której się dopuścił, a do której go oni zachęcili, spodziewał się, że usłyszy od nich kilka słów pochlebnych i uspokajających lub otrzyma przynajmniej jakąkolwiek oznakę życzliwości; lecz nie, odbiera tylko ową pogardliwą a przygniatającą odpowiedź która go ostatecznie popchnęła do rozpaczy. Co nam do tego? To twoja rzecz.
ZASTOSOWANIE. Nie licz nigdy na usługi tych, których sobie zobowiązałeś kosztem czci winnej Panu Bogu i twemu sumieniu; nie licz nawet na ich szacunek. Pozornie chwalić cię będą, będą może schlebiali na oko, ale w głębi duszy wzgardzą tobą; twoje oglądanie się na opinią ludzką, twoje grzeszne usługi będą w ich oczach nikczemnością i podłością.
UCZUCIA. Naucz mnie, Panie, Ciebie tylko kochać, Ciebie się obawiać i tylko w Tobie szukać Chwały i pokoju.
POSTANOWIENIE. Nigdy nic nie uczynię, nic nie opuszczę z bojaźni przed ludźmi; ani nawet z chęci jedynie podobania się ludziom.
III. Punkt.
A porzuciwszy srebrniki w świątyni odszedł, i poszedłszy powiesił się.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Nieszczęsna rozpacz Judasza!… To był najcięższy grzech jego. Mniemając, że Pan Bóg mu jego zbrodni nie może odpuścić, tym samym zapiera się Pana Boga, Który już z Natury Swojej jest Nieskończonym we wszystkich Własnościach, tak w Miłosierdziu jak i w Sprawiedliwości. Złość ludzka, która znów z natury swej musi być skończoną, nie może dorównać, a tym mniej przewyższyć Dobroci Nieskończonej. Gdyby wtedy, na wzór Piotra, Judasz był się rzucił z pokorą i skruchą do Stóp Pana Jezusa, byłby również uzyskał przebaczenie i prawdopodobnie zatrzymał godność Apostoła.
ZASTOSOWANIE. Ludźmi jesteśmy, możemy upaść i upaść bardzo nisko! Gdyby nas kiedy to nieszczęście spotkać miało, odrzućmy precz wszelką myśl rozpaczliwą, naśladujmy Piotra Świętego w pokornym żalu i uciekaniu się do nieprzebranego Miłosierdzia Pańskiego, a otrzymamy w Chwale Niebieskiej naszą cząstkę wraz ze Świętymi Pokutnikami. Aby się utwierdzić w tym usposobieniu, powtarzajmy często z pobożnym królem Dawidem: W Tobiem, Panie, nadzieję miał, niech nie będę zawstydzon na wieki (Ps. 30).
Przypomnijmy sobie także w potrzebie te przedziwne słowa Św. Augustyna: Jeśli się Boga lękasz, rzuć się w Jego objęcia.
ROZMOWA DUSZY [****] z Ojcem naszym, Który jest w Niebie i Który z Wysokości Tronu Swojego zaprasza grzeszników, by się uciekali do Jego Łaskawości i Nieskończonego Miłosierdzia.
Zachęcamy do uczczenia Św. Józefa w miesiącu marcu ku Jego czci poświęconym: Nabożeństwo marcowe ku czci Św. Józefa, Oblubieńca NMP.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2023