Przewodnik prawdziwej pobożności
Brunon Vercruysse SI
1886 rok.
czyli
NOWE PRAKTYCZNE ROZMYŚLANIA
na każdy dzień roku
O Życiu Pana naszego Jezusa Chrystusa ku użytkowi wiernych,
którzy żyjąc wśród świata, dążą do doskonałości.
TOM I
(od 1 stycznia do 30 czerwca)
NIHIL OBSTAT.
Gdy książka pod tytułem: ,,Przewodnik prawdziwej pobożności czyli Nowe, praktyczne rozmyślania na każdy dzień roku Życia Pana naszego Jezusa Chrystusa zgodną jest we wszystkim z przepisami Wiary Świętej Katolickiej i moralności i bardzo pożyteczną tak dla osób duchownych jako też świeckich, przeto daje jej Ordynariat Metropolitalny najchętniej aprobatę i zaleca ją wiernym do czytania.
OD OBDYNABTATD METBOPOL. O. Ł.
Lwów, dnia 11 sierpnia 1885.
+ Seweryn
Arcybiskup.
Modlitwa przed rozmyślaniem.
O Panie mój i Boże! Wierzę mocno, że jesteś tutaj obecny i że Oczy Twoje ku mnie są zwrócone; upadam przed Tobą na kolana, czując się niegodnym stanąć przed Obliczem Twoim, pełen jednak ufności w Twą nieskończoną Dobroć, błagam Cię pokornie o Łaskę, bym to rozmyślanie odprawił na Twoją większą Chwałę i mój duchowny pożytek. Oświeć mój rozum, wzrusz serce moje, wzmocnij mą wolę, abym Cię lepiej poznał, bardziej ukochał i wierniej Tobie służył.
O tę Łaskę proszę za wstawieniem się Najświętszej Panny Maryi, moich Świętych Patronów i Patronek, i mego Anioła Stróża. Amen.
Modlitwie tej towarzyszyć musi nasza własna wewnętrzna praca, — niemniej sumiennie zachować należy pobożne praktyki i przepisy, podane przez mistrzów życia duchownego, od których zachowanie prawie cała wartość rozmyślania zależy.
Przepisy te są:
1) Wieczorem zastanowić się dobrze nad punktami rozmyślania i to tak, jak gdybyśmy je mieli nazajutrz innym powtórzyć — zajmować należy nimi myśli nasze, kładąc się do snu i ze snu się budząc — w modlitwie też porannej prosić o Łaskę dobrego rozmyślania.
2) Przed modlitwą przygotowawczą spytać się samego siebie: W czyjejże obecności mam stanąć za chwilę?…. i dlaczego?…
3) Przy końcu rozmyślania zmówić : „Ojcze nasz” lub „Zdrowaś Marya“ i zrobić krótki jakby egzamin, jak też to rozmyślanie odprawiłem? Jeżeli dobrze, podziękuję Panu Bogu za to, jeżeli źle, zastanowię się, z jakiej to przyczyny, aby je na przyszły raz usunąć.
4) Jeżeli dla wielkiego osłabienia ciała lub znużenia umysłu czujemy się niezdolnymi do odprawienia rozmyślania, to przejdźmy przynajmniej w myśli wszystkie czynności, które w tym dniu nas czekają. Pomyślmy nad tym, jak dobrze je wypełnić — dobrze wobec Pana Boga i wobec ludzi — postanówmy silnie tak je wykonać i prośmy Pana Boga, by raczył każdą czynność nasze pobłogosławić.
5) Możemy także oskarżać się przed Panem Bogiem z dziecięcą prostotą i ufnością, tak jak się oskarżamy przy Świętej Spowiedzi…. z naszej nieudolności w rozmyślaniu, z naszej nędzy duchowej, z naszych błędów i braków, wyliczając je szczegółowo.
Uniżmy, upokórzmy się w ten sposób przed Panem Bogiem i po tej modlitwie bądźmy cierpliwszymi, zgodniejszymi z Wolą Bożą i gorliwymi w wypełnianiu dobrych uczynków — oto co nazywamy także rozmyślaniem bardzo dobrze odprawionym. „Z owocu drzewo bywa poznane”, powiedział Pan Jezus. “Ex fructu arbor agnoscitur” (Mat. XII, 33).
Zmartwychwstanie – Giotto
I. Przedstaw sobie Apostoła mówiącego: Jako Chrystus wstał z martwych przez chwałę ojcowską, tak żebyśmy też my w nowości żywota chodzili.
II. Proś nieustannie o wspomożenie Łaski, abyś na wzór Chrystusa Pana zmartwychwstał, duchowo, — prawdziwie, — widzialnie.
I. Punkt.
Wstał Pan prawdziwie. (Łuk. XXIV).
ROZWAŻANIE DUCHOWNE [*]. Wstał Pan, to znaczy: powstał z grobu, przeszedł w życie doskonalsze, nowe, wyzwolone od wszelkich nędz pierwszego życia. Tak też i my powinniśmy w tym czasie świąt wielkanocnych opuścić grób naszych grzechów, naszych nałogów, naszej martwoty, aby przejść w życie doskonalsze, żarliwsze, życie wolne od błędów, a jeśli to być może i od niedoskonałości, które przez Święty Czas Postu staraliśmy się zmazać pokutą. Jako Chrystus, mówi Św. Paweł, wstał zmartwych przez Chwałę Ojcowską, tak żebyśmy też my w nowości, żywota chodzili. (Do Rzym. VI).
ZASTOSOWANIE. Badaj pilnie stan swego sumienia, abyś mógł poznać, jakie grzechy i jakie błędy stały się, niestety, mniej lub więcej twoim nałogiem… Staraj się następnie poznać sposób, w jaki możesz się ich pozbyć, abyś rozpoczął życie nowe, z którego wykluczona będzie oziębłość, letniość duchowa, ta pierwsza przyczyna przeszłych twoich niewierności; abyś rozpoczął życie we wszystkim zgodne z ideałem doskonałości życia chrześcijańskiego.
UCZUCIA [**]. Będę się modlił o światło potrzebne do poznania stanu mej duszy i o siłę nadnaturalną, a niezbędną, aby usunąć przed Obliczem Pana Boga ułomność i skazitelność mej duszy.
POSTANOWIENIE [***]. Pracować będę odtąd usilnie nad wykorzenieniem tego błędu, który zwyczajnie jest u mnie źródłem wszystkich innych grzechów.
II. Punkt.
Wstał Pan prawdziwie. (Łuk. LXLV).
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Wstał Pan prawdziwie — nie ukazał się w zjawieniu, jako np. Samuel wywołany zaklęciem króla Saula, ani też jak Łazarz, który został wskrzeszony na to, aby w parę lat później powrócił do grobu; ale Zmartwychwstał prawdziwie, aby już nigdy nie umrzeć: Chrystus powstawszy z martwych, więcej już nie umiera, śmierć Mu więcej panować nie będzie. (Do Rzym. VI).
ZASTOSOWANIE. Takie powinno być duchowe zmartwychwstanie twoje: trzeba, aby było prawdziwe, abyś rzeczywiście przeszedł z życia mniej lub więcej oziębłego w życie żarliwe, we wszystkiem zgodne z tym, czego Pan Bóg żąda od ciebie po tylu otrzymanych z Jego szczodrej Ręki osobliwszych Łaskach; potrzeba na koniec, aby ta szczęśliwie zdziałana w tobie przemiana była stałą i byś za Łaską Bożą nie powrócił już nigdy do dawnych niewierności i lenistwa duchowego, które mogłoby nieznacznie duszę twoją w stan śmierci wprowadzić.
UCZUCIA. Módl się więc często do Boga Ojca przez Zasługi Pana naszego Jezusa Chrystusa o silniejszą wolę: módl się o serce mężniejsze, o żarliwość ducha, która by cię utrzymywała w wytrwałości, o gotowość do poświęceń w każdej okoliczności życia.
POSTANOWIENIE. Z podwojoną troskliwością unikaj tych częstych błędów, w które niekiedy wpadają nawet osoby pobożne, a mianowicie: wielomówności, czyli rozmów długich i bezpożytecznych: niestałości w przestrzeganiu niektórych, dobrowolnie na się przyjętych obowiązków, niepowściągliwości oczu, zbytniej żywości: upartego obstawania w swym zdaniu i sądzie… i wielu innych niedoskonałości, z którymi cię pewnie zapoznało doświadczenie.
III. Punkt.
Wstał Pan i ukazał się Szymonowi.
ROZWAŻANIE DUCHOWNE. Chrystus Pan zmartwychwstał widzialnie; niezaprzeczonymi dowiódł czynami, iż rzeczywiście zmartwychwstał; iż przyjął to samo Ciało, które do krzyża przybito, które przez trzy dni w grobie złożone, spoczywało. — Ukazał się Swoim Apostołom i uczniom nie tylko raz jeden, ale kilkakrotnie w przeciągu dni czterdziestu. Pozwalał się im dotykać, wieczerzał i obcował z nimi tak jawnie, iż żadna wątpliwość nie mogła mieć przystępu do ich umysłu.
ZASTOSOWANIE. Oto jest trzecia własność, którą powinno mieć twoje duchowe zmartwychwstanie: niechaj ono nie tylko jaśnieje przed Panem Bogiem, ale także w oczach ludzi, twoich rodziców, braci, sióstr, przyjaciół, twoich podwładnych i przed każdym, z którym jakąkolwiek masz styczność; niechaj wszyscy widzą w tobie tę korzystną zmianę, niechaj się budują i cieszą, nie spostrzegając w tobie błędów i tych wielkich niedbałości, które ich przedtem raziły i zasmucały — powinieneś odtąd być dla nich tak wielkim i jeszcze większym zbudowaniem, jak wielkie przedtem dawałeś zgorszenie.
ROZMOWA DUSZY [****] z Panem naszym Jezusem Chrystusem Zmartwychwstałym. — Wynurzyć Mu swą wdzięczność i radość. Złożyć u Stóp Jego postanowienia, jakie w czasie tego rozmyślania przedsięwzięliśmy. — Prosić Go pokornie o Łaskę wierności i o wytrwałe postępowanie w tym odrodzonym życiu, uświęconym dobrymi uczynkami i żarliwością ducha.
Zachęcamy do:
- uczczenia Tajemnicy Odkupienia w miesiącu marcu ku Jego czci poświęconym: Nabożeństwo kwietniowe do Tajemnicy Odkupienia.
- uczczenia Zmartwychwstania Pańskiego: Nabożeństwo na okres wielkanocny.
[*] Ażeby ta książka rozmyślań nie stała się tylko książką czytań duchowych, należy zatrzymać się chwilkę i celem jasnego zrozumienia zastanowić się dobrze nad każdym głównym zdaniem rozważania i zastosowania, tak jak gdyby każde zdanie tworzyło osobny ustęp. Twoje własne myśli i uwagi oświecą cię i wzruszą więcej, niż wszystkie inne, podane przez innych. Bylibyśmy użyli tej formy zdań oddzielonych ustępami, gdyby nie to, że wtedy objętość książki stałaby się o wiele obszerniejszą, a tym samym i cena wyższą.
[**] Wzbudzaniu uczuć należy poświęcić jak najwięcej czasu, gdyż przez nie tylko rozmyślanie, czyli medytacja staje się modlitwą. One zapalą i rozniecą w nas ogień Miłości Bożej. One rozmyślaniu naszemu nadadzą pewnego namaszczenia i utrzymają nas przez cały dzień w gorącości ducha. Niepodobna też, aby w ciągu rozmyślania nie obudziło się w nas wiele innych uczuć, które, jak już wspomnieliśmy, są nierównie skuteczniejsze, bo pochodzą z głębi własnej duszy lub z natchnienia Bożego.
[***] Nie dosyć jest czynić dobre postanowienia, należy przede wszystkim zachęcić się i zmusić moralnie do wykonania powziętych postanowień. W tym celu należy uważnie rozbierać motywy czyli pobudki, jakimi są:
1) Wielkie korzyści, wypływające z wiernego wypełnienia dobrych postanowień w tym i przyszłym życiu.
2) Słuszność i sprawiedliwość. Czegóż bowiem wymagają od nas przyrzeczenia dane na Chrzcie Świętym?… sama nazwa Chrześcijanina…. ucznia i naśladowcy Jezusa Chrystusa? Jako też krótkość i wartość czasu?
3) Wielka łatwość wykonania… wszystko się ogranicza na kilku niewielkich usiłowaniach, na kilku umartwieniach, które Łaska Boża jeszcze łatwiejszymi czyni.
4) Radość. Jakże gładkim zadowoleniem napełnia nas trud lub ofiara podjęta z miłości ku Panu Bogu. A przede wszystkim jakąż to pociechę będziemy z tego mieli w godzinę śmierci.
5) W końcu konieczność dobrych postanowień wykonanych czynem. Ale jednego potrzeba (Łuk. X. 42), powiedział Pan Jezus, jednej tylko rzeczy, tj. bym się uświęcił i zbawił, a do tego konieczne mi są dobre, a silne i skuteczne postanowienia.
Częstokroć tracimy cały owoc rozmyślania, jeśli nie czynimy praktycznych postanowień na ten właśnie dzień, w którym rozmyślamy, albo nie prosimy gorąco o pomoc z Nieba, do wykonania dobrych postanowień, rachując zbyt wiele na własne siły.
[****] Rozmowa duszy czyli właściwa modlitwa jest bardzo zaleconą przez mistrzów życia duchownego. Uczucia i postanowienia, podane w punktach rozmyślania, dostarczą zawsze obfitego do niej przedmiotu. Można ją częściej powtarzać prowadząc raz z tą, drugi raz z inną osobą Trójcy Przenajświętszej, albo z Przeczystą Boga Rodzicielką. Albo z którym ze Świętych Patronów swoich, według własnej pobożności i natchnienia. W rozmowie duszy, czyli w modlitwie, zakończającej rozmyślanie, jest rzeczą bardzo pożyteczną ofiarować Panu Bogu praktyczne postanowienia na ten dzień i prosić Go usilnie o Łaskę wytrwania.
Rozważania duchowe należy zakończyć odmówieniem „Ojcze nasz“ lub „Zdrowaś Marya”.
© salveregina.pl 2023