Chociaż nie zdaje się być osobliwszym i różnym od codziennego, tygodniowego, i rocznego, jakoż nie znajduje się w innych do Nabożeństwa książkach, przestrzec jednak potrzeba wiernych Chrystusowych. Najpierw, że niektórzy z nich zostają w rozmaitych Bractwach, którym oprócz innych w roku dni, na jedną w każdym miesiącu Niedzielę nadane są odpusty to zawsze pod obowiązkiem jakiego nabożeństwa. Po wtóre: Wszyscy, którzykolwiek nabożnie co dzień trzy razy odmawiają Anioł Pański, i którzy codziennie przez pół lub ćwierć godziny odprawiają medytację, to jest modlitwę wewnętrzną, tak ci jako i pierwsi wiernie się każdego dnia w tych pobożnych uczynkach zachowując przez cały miesiąc, w każdym całego roku dostąpić mogą zupełnego odpustu w te dni Miesięczne, które sami sobie obiorą, a w nie spowiadać się i komunikować, i modlić się będą. Przysposobienia do Spowiedzi opisane są niżej w Nabożeństwie do Świętych Sakramentów, w Nabożeństwie także tyczącym się Odpustów, wyrażone tj. względem nich uwiadomienia i modlitwy.

Co się zaś tyczy Medytacji, czyli modlitwy wewnętrznej, ta choćby tak wielkimi, (jako się wyżej nadmieniło) Odpustami zalecona nie była, sama jednakże przez się od modlitwy ustnej daleko jest zacniejsza i pożyteczniejsza; gdyż kiedy się modlimy ustnie mówimy tylko do Pana Boga; ale gdy się modlimy wewnętrznie, tj. gdy rozmyślamy co nabożnego, wtenczas Sam Pan Bóg mówi do nas, ponieważ więc tyle jest na świecie ludzi chcących nawet pobożniejsze prowadzić życie, którzy wiele różnych i długich modlitw ustnych codziennie odmawiają, a o modlitwie wewnętrznej albo nie wiedzą, albo nie dbają, albo co rozmyślać nie mają, przetoż kładzie się tu dla wszystkich wielce gruntowne i wyborne Uwagi na każdy dzień Miesiąca. Które przeczytawszy codziennie po jednej rozważając, trzeba je znowu na drugi i na każdy poczynający się Miesiąc z początku zaczynać. Przez całe życie odprawiając je, znajdzie się zawsze w nich co nowego do używania i ku zbudowaniu.

Uwaga o odpustach.

Źródło: Głos duszy 1881;

Odpusty. Podręcznik dla duchowieństwa i wiernych opr. X. Augustyn Arndt 1890r. 

Benedykt XIV, sławny i uczony papież, polecał Brewem d. 16 grudnia 1746r., bardzo gorąco rozmyślanie, i bardzo słusznie, mało bowiem jest ćwiczeń pobożnych, z których by Chrześcijanie mogli czerpać skuteczniejsze środki do zapewnienia sobie wytrwania i postępu w cnotach. „Dajcie mi kogoś, który co dzień choć kwadrans poświęca rozmyślaniu powiedziała Św. Teresa, a ja mu obiecuję Niebo“.

Odpusty: 1) Zupełny raz na miesiąc w dzień dowolnie obrany, jeśli kto przez miesiąc co dzień rozmyśla przez pół godziny lub przynajmniej przez kwadrans. Warunki: Spowiedź, Komunia Święta i modlitwa pobożna na zwyczajne intencje.

2) 7 lat i 7 kwadr. za każdy raz, gdy kto w kościele lub gdzie indziej, publicznie lub prywatnie, naucza innych o sposobie rozmyślania, albo gdy kto tej nauki słucha. Warunek: Spowiedź, Komunia Święta za każdym razem.

3) Odpust zupełny raz na miesiąc w dniu dowolnie obranym, gdy kto pilnie naucza, albo się dał pouczyć. Warunki: Spowiedź, ilekroć z sercem skruszonym przyjmą Komunię Świętą i modlitwa na zwyczajne intencje. (Benedykt XIV. Brew. dn. 16 grudnia 1746r.)

Wszystkie te odpusty można ofiarować za dusze wiernych zmarłych.

Kiedyż zaś większą mamy powinność do odwdzięczenia się dobrodziejom i przyjaciołom naszym, jeżeli nie wtenczas, gdy im w ich okropnych mękach w Czyśćcu ulgę i wybawienie zjednać możemy? Lecz szczególniej ścisły obowiązek do tego mają ci, którzy jakimkolwiek sposobem jakie dziedzictwo po nich posiadają. Takowi, jeżeli przeciwko tej powinności wykraczają, nazwani są od IV Soboru Kartagińskiego zbójcami cierpiących, ponieważ duszom tak bardzo pomocy potrzebującym, onę, chociaż należną, odciągają. Św. Dionizy z Kartuzu mówi: „Ten rzeczywiście ani iskierki miłości chrześcijańskiej ni braterskiej nie ma, który z niedbalstwa albo lenistwa dopuszcza, że cierpiące dusze jego przyjaciół w płomieniach czyśćcowych dręczone bywają!“

PUNKTY DO ROZMYŚLANIA.

I. Miłość jest życiem serca; a natura jak głęboko wpoiła to uczucie w każde jestestwo żyjące, iż nie tylko stworzenia rozumne czują przywiązanie jedne do drugich, lecz nawet zwierzęta mają to uczucie pomiędzy sobą; u ludzi jednak nie gaśnie ono ze śmiercią, lecz trwa i poza grobem. Nie masz na świecie tak barbarzyńskiego narodu, który by się nie zajmował umarłymi swymi i nie miał litości nad ich duszami, szukając sposobu przyjścia im w pomoc. Natura sama naprowadza do współczucia stanu ni szczęśliwego, w którym się znajdują dusze czyśćcowe, jedno okrucieństwo tylko mogłoby zniweczyć to tak żywe uczucie serca ludzkiego.

II. Religia nie zrywa węzłów natury, przeciwnie, ścieśnia i utrwala, nawet doskonali. Związek braterstwa ogólnego, jest więcej ścieśniony i serdeczny dla nas z zasady Religii, która nas wszystkich łączy w Panu naszym Jezusie Chrystusie. On jest Głową wierzących, a każdy wierny jest Członkiem Kościoła i Ciałem Jego Mistycznym. Powinniśmy uważać dusze czyśćcowe za część nas samych, bo one nie są oddzielone od Kościoła, stanowią przeciwnie Jego wybór, który niezadługo otoczony będzie Chwałą w Niebie. A więc z uczuciem religijnym, pełnym miłosierdzia, idźmy odwiedzać dusze czyśćcowe i pocieszajmy je w udręczeniach.

III. Uczucie miłości Ojczyzny, łączy nas z tymi, co się urodzili w jednym kraju z nami. Szczególna znajomość każdego z nich, różne styczności, które nas z nimi łączą, jednakowość obyczajów i przyzwyczajeń, która się rodzi z pożycia społecznego, są to powody, wpływające na serce nasze i dające natchnienie życzliwe, szczególnie dla ziomków naszych. Co się dzieje tutaj, powtarza się na tamtym świecie. W tym tu życiu zaczynają się związki ojczyste, a kończą się w wielkiej Ojczyźnie Nieba, gdzie będziemy połączeni w Wiecznym Miłosierdziu. Póki tam nie staniemy, powinniśmy wypłacać powinności ziomków względem dusz czyśćcowych, powinności o tyle pilniejsze, iż to są ostatnie, o które te błogosławione dusze błagają. Przypominajmy sobie często te trzy powody, nad którymi rozmyślaliśmy; Religia, natura, ojczyzna, a pamięć na nie, uczyni hojniejszym politowanie nasze nad duszami zmarłych.

MODLITWA.

Wielki Boże! umieściłeś w sercu ludzkim prawa natury, nauki, Religii i miłości ojczyzny, aby za życia wspólnie się wspierając, nie zapominać się nawet po śmierci. Ach, Boże! Stwórco każdego uczucia wspaniałego, wlej w nas poszanowanie tych cennych zasad, wykonanie tej miłości zbawiennej, aby każde serce, zapalone tym potrójnym sposobem, tym duchem życzliwym, mogło wydać obfite modlitwy za dusze w Czyśćcu.

Przykład.

Gracjan Punzoni, arcykapłan z Arony, był oddany uczynkom miłosiernym, i rozciągał swą gorliwość do ciał i dusz umarłych. Ciała grzebał, za dusze się modlił. Szczególne miłosierdzie jego okazało się w czasie wielkiej zarazy. Śmierć zmiatała straszną liczbę obywateli i żołnierzy z załogi neapolitańskiej, a zacny arcykapłan był cały oddany pilnowaniu ich w słabości, grzebaniu po śmierci i pomaganiu ich duszom na tamtym świecie. Kiedy zaraza ustała, poszedł raz na przechadzkę w stronę cmentarza z pobożnym Don Alfonzo Sanchez, gubernatorem miasta. Ujrzeli oni długi szereg osób, owiniętych w czarne płaszcze, wychodzących jedną stroną, a wchodzących drugą. Im więcej im się przypatrywali, tym mniej naturalnym zjawisko to się im zdawało, uwierzyli na koniec, iż to było widzenie tajemne, którego znaczenia jednak dojść chcieli. „Ja myślę“, rzekł gubernator, „iż to są dusze żołnierzy, zmarłych niedawno z załogi, które nie wspominane przez nikogo, błagają naszej litości!” ,,Ja myślę”, rzekł kapłan, że z duszami żołnierzy, są znaczniejszych obywateli naszych dusze, bądź co bądź, byli oni wszyscy ludźmi, jak my, wszyscy naszymi braćmi w Chrystusie, złączeni z nami związkami natury, Religii i ojczyzny”. Pomóżmy im więc, powiedzieli wspólnie oba, i jeszcze tego wieczora zapowiedzieli dzwonami nabożeństwo ogólne i Msze, które nazajutrz rano odprawione były za te wszystkie dusze.

Powody natury, Religii i ojczyzny, które natchnęły te dwie osoby tak hojnym miłosierdziem, powinny nas także zachęcić do częstego myślenia o duszach czyśćcowych, i do pomagania im z całej naszej siły.

(Fr. Marc. Ant. Rossa, S. S. in vita Grat. Punzoni. 8).

MODLITWY.

Odmówmy na intencję dusz wiernych zmarłych 5 Pacierzy i Wieczny odpoczynek na pamiątkę Męki Jezusa Chrystusa, Pana naszego; błagajmy Ojca Przedwiecznego, aby miał litość nad nimi przez Przenajświętszą Krew Syna Jego i w tym celu odmówmy 5 razy gorącą modlitwę:

Miłosierdzia dla nich, Boże Wieczny! przez Najdroższą Krew Jezusa Chrystusa, wybaw je z mąk czyśćcowych!

Ojcze nasz. Zdrowaś Marya, Wieczny odpoczynek. (*)

Dodajmy 1 Ojcze nasz i Zdrowaś Marya za tych, którzy to nabożeństwo rozpowszechniają.

* Do odmówienia tych Pacierzy przywiązanym jest odpust dla tych, którzy odmawiając przez cały miesiąc, będą się spowiadać i do Komunii Świętej przystąpią. (Brev. de Pie VII, du 7 Fevrier 1817r.)

ZADOSYĆUCZYNIENIE.

Modlitwy ofiarowane wspólnie, i nabożeństwa publiczne za umarłych, tak dalece niewolą Serce Pana Boga, iż powszechnie szczęśliwy skutek odnoszą. Kiedy w Zgromadzeniach Zakonnych, Bractwach albo pobożnych zebraniach, umiera jaki członek, wszyscy powinni się modlić, według różnych ustaw, a szczególniej odprawiać się winny nabożeństwa i pamiątki ogólne, którym wszyscy przytomni być powinni. Wszyscy ludzie, wszyscy obywatele, i wszyscy wierni składają jedną rodzinę, a każdy powinien brać udział w modlitwach, które czynią za umarłych, Kościół i ojczyznę.

Zróbmy sobie od dziś intencję, nie opuszczać nigdy nabożeństwa publicznego, które się odprawiać będzie za zmarłych.

MODLITWY KOŃCOWE.

Uwaga.

Omnium finis appropinquavit, itaque vigilate in orationibus, mutuam charitatem habentes (1 P 4, 7).

Dla utrzymania spójni miłości chrześcijańskiej z duszami zmarłych, módlmy się szczególniej, odmawiając Psalmy i litanię.

Ojciec D. Giampaolo Montorfano Theatyn, chcąc przekonać światowego człowieka, jakie wypływają zasługi z modlenia się za umarłych, położył na wadze wielką sumę pieniędzy, a na drugiej wadze na małym arkusiku Psalm 129 “De Profundis”, z wielkim zdziwieniem przytomnych ten lekki kawałek papieru, przeważył srebro. Niechże nas to więc pobudza do odmawiania częstego owego Psalmu za dusze zmarłych, i niech od pierwszego do ostatniego dnia tego miesiąca wieńczy nasze modlitwy.

(P. D. Ioseph Siloa, Hist. ord. theat. i. part. lib. 15. ad ann. 1580).

Psalm 130 (129) De Profundis

Litania za Dusze wiernych zmarłych 

Kyrie eleison. Chryste eleison. Kyrie eleison.

Chryste usłysz nas, Chryste, wysłuchaj nas.

Ojcze z Nieba Boże, Zmiłuj się nad jego (ją, ich) duszą(ami)!

Synu, Odkupicielu świata, Boże,

Duchu Święty Boże,

Święta Trójco Jedyny Boże,

Święta Marya, módl się za jego (ją, ich) duszą(ami)!

Święta Boża Rodzicielko,

Święta Panno nad pannami,

Wszyscy Święci Aniołowie i Archaniołowie, Módlcie się za jego (ją, ich) duszą(ami)!

Wszyscy Święci Niebiescy Duchowie,

Wszyscy Święci Patriarchowie i Prorocy,

Wszyscy Święci Apostołowie i Ewangeliści,

Wszyscy Święci Uczniowie Pańscy,

Wszyscy Święci Niewinni Młodziankowie,

Wszyscy Święci Męczennicy

Wszyscy Święci Biskupi i Wyznawcy,

Wszyscy Święci Doktorowie,

Wszyscy Święci Kapłani i Lewici,

Wszyscy Święci Zakonnicy i Pustelnicy,

Wszystkie Święte Panny i Wdowy,

Wszyscy Święci i Święte Boże, Przyczyńcie się za nim (nią, nimi).

Bądź im miłościw, Przepuść mu (jej, im), Panie!

Bądź im miłościw, Wybaw go (ją, ich), Panie!

Od mąk czyśćcowych,

Przez Wcielenie i Narodzenie Twoje,

Przez Chrzest i Święty Post Twój,

Przez utrapione Życie Twoje,

Przez Krzyż i Mękę Twoją,

Przez Śmierć i Pogrzeb Twój,

Przez chwalebne Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie Twoje,

Przez Ducha Świętego Pocieszyciela Zesłanie,

My grzeszni Ciebie prosimy Wysłuchaj nas, Panie!

Abyś duszy jego (jej / duszom zmarłych) przepuścić raczył,

Abyś mu (jej, im) winy jego (jej, ich) odpuścić raczył,

Abyś mu (jej, im) resztę kary za grzechy darować raczył,

Abyś go (ją, ich) z czyśćca wybawić raczył,

Abyś go (ją, ich) do wiecznego żywota przyjąć raczył,

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wieczny odpoczynek racz mu (jej, im) dać, Panie! (3 razy)

Ojcze nasz. Zdrowaś Marya.

V. Wieczny odpoczynek racz mu (jej, im) dać, Panie!

R. A Światłość Wiekuista niechaj mu (jej, im) świeci.

V. Wysłuchaj Panie, za nim (nią, nimi) nasze błagalne wołanie.

R. Niech mu (jej, im) modlitwa nasza zjedna zmiłowanie.

V. Módlmy się. Racz, miły Panie, nakłonić Ucha Twego do próśb naszych, którymi Miłosierdzia Twego pokornie prosimy, abyś dusze sług i służebnic Twoich, którym z tego świata zejść rozkazałeś, w Krainie pokoju i światłości umieścił, i do towarzystwa Świętych Twoich przypuścił. Przez Chrystusa, Pana naszego.

R. Amen.

Święty Augustyn, wyraźnie tegoż naucza: „Trzeba, mówi ten Ojciec Kościoła, przez ciągłe modlitwy, częste posty, obfite jałmużny i łatwe odpuszczanie uraz nieustannie pracować nad zgładzeniem grzechów naszych, bo wszystkie grzechy, za które tu nie odpokutujemy, ogień czyśćcowy oczyścić musi“. Dodaje też, że „Ci co chcą zmazać zupełnie swe grzechy i uchronić się od mąk czyśćcowych, dostąpią, tego licznymi jałmużnami, a nade wszystko przebaczeniem nieprzyjaciołom swoim“.

Ale jest jeszcze jedno więcej stanowcze i pocieszające zapewnienie, bo Samego Jezusa Chrystusa, i przebaczenie powszechne tym, którzy przebaczają swym nieprzyjaciołom. „Odpuszczajcie, a będzie wam odpuszczono” (u Św. Łukasza, VI, 37). „Bo jeśli odpuścicie ludziom grzechy ich, odpuści też wam Ojciec wasz Niebieski grzechy wasze“ (u Św. Mateusza, VI, 14).

Postanowienie. — Przebaczać zniewagi i obrazy w myśli uwolnienia dusz czyśćcowych.

Wiązanka duchowna. — „Odpuszczajcie, a będzie wam odpuszczono” (Ewangelia według Św. Łukasza, r. IV , w. 37).

PRZYKŁAD. Wspaniałomyślne przebaczenie.

Pewna szlachetna wdowa miała jedynego syna, który złośliwie zabitym został przez swego nieprzyjaciela. Zabójca lękając się być zatrzymanym i następstw popełnionej zbrodni, skrył się w bezpiecznym jak sądził miejscu; dowiedziano się jednak o jego schronieniu, i nie tylko matka zabitego, ale i sędzia o tymże zawiadomiony został. Już miano go ująć i uwięzić, gdy wspaniałomyślna niewiasta, tłumiąc w sobie wszelkie uczucie zemsty kazała go przestrzec, by co najprędzej uciekał, i dla ułatwienia ucieczki posłała mu pieniędzy i konia należącego do tegoż syna, tak okrutnie zabitego. Po czym zaczęła płakać nad duszą swego ukochanego jedynaka, którego zbawienie zostało jedynym pragnieniem jej serca. Zaledwie rozpoczęła swą modlitwę, wnet ujrzała go promieniejącego Chwałą. Zapewnił ją, że w nagrodę jej miłosierdzia Pan Bóg uwolnił go natychmiast z płomieni czyśćcowych, jakie miał lat kilka cierpieć.

(Osorius, Kazanie na piątek po Popielcu).

Modlitwa do Pana naszego Jezusa Chrystusa, by uprosić przez Zasługi Jego Męki wyzwolenie dusz w Czyśćcu cierpiących.

O Najsłodszy Panie Jezu! przez Krwawy Pot Twój, którym byłeś oblany w Ogrodzie Oliwnym, zmiłuj się nad duszami w Czyśćcu cierpiącymi.

Najświętsze Serce Maryi! módl się za nimi.

O Najsłodszy Panie Jezu! przez Boleści, któreś cierpiał w czasie okrutnego biczowania, zmiłuj się nad duszami w Czyśćcu cierpiącymi.

Najświętsze Serce Maryi! módl się za nimi.

O Najsłodszy Panie Jezu! przez Boleści, jakie wycierpiałeś, gdy koronę cierniową na Głowę Twoją Przenajświętszą wciskali, zmiłuj się nad duszami w Czyśćcu cierpiącymi.

Najświętsze Serce Maryi! módl się za nimi.

O Najsłodszy Panie Jezu! przez Boleści, jakich doznałeś, niosąc krzyż Twój na Kalwarię, zmiłuj się nad duszami w Czyśćcu cierpiącymi.

Najświętsze Serce Maryi! módl się za nimi.

O Najsłodszy Panie Jezu! przez Męki, jakich doznałeś przy okrutnym Ukrzyżowaniu, zmiłuj się nad duszami w Czyśćcu cierpiącymi.

Najświętsze Serce Maryi! módl się za nimi.

Najsłodszy Panie Jezu! przez Męki, jakich doznałeś w czasie Konania Twego na krzyżu, zmiłuj się nad duszami w Czyśćcu cierpiącymi.

Najświętsze Serce Maryi! módl się za nimi.

O Najsłodszy Panie Jezu! przez Męki niesłychane, jakich doznałeś przy oddaniu Ducha Twego Najświętszego, zmiłuj się nad duszami w Czyśćcu cierpiącymi.

Najświętsze Serce Maryi! módl się za nimi.

V. Od wrót piekielnych.

R. Wybaw Panie dusze ich.

V. Niech odpoczywają w pokoju.

R. Amen.

V. Wysłuchaj Panie, nasze błagalne wołanie.

R. Niech im modlitwa nasza zjedna zmiłowanie.

V. Módlmy się. Stwórco i Odkupicielu wszystkich wiernych, Boże, racz odpuścić wszystkie grzechy duszom zmarłych sług i służebnic Twoich, ażeby przez pobożne błagania i modły nasze, dostąpiły przebaczenia, którego zawsze pragnęły. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.

R. Amen.

V. Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie.

R. A Światłość Wiekuista niechaj im świeci.

V. Niech odpoczywają w pokoju.

R Amen.